Ακίχαρος

Αν δίνω σήμερα στη δημοσιότητα το τρίτο μέρος του Ακίχαρου, τόσον καιρό υστέρα από την κυκλοφορία των δύο πρώτων τόμων, είναι, επειδή έχω εκπονήσει όλη τη σχετική έρευνα και θα λυπόμουν να την αφήσω καταχωνιασμένη και αδημοσίευτη. Βεβαίως, μέρος των ευρημάτων μου έχει ήδη δει το φως σε σειρά άρθρων που δημοσίευσα κατά την περίοδο 2008-2011, όλα τους στα αγγλικά και σε διεθνή περιοδικά. Στον ανά χείρας τόμο, ωστόσο, συγκεντρώνεται ολόκληρο το ανοικονόμητο υλικό που μάζευα και επεξεργαζόμουν τα τελευταία χρόνια, και εκτίθεται πλήθος παρατηρήσεων και συμπερασμάτων μου που έμεναν ανέκδοτα μέχρι σήμερα. Για κάποια περίοδο σκεπτόμουν να μεταφέρω τούτο το υλικό στην αγγλική γλώσσα και να το εκδώσω στην Εσπερία, καταπώς έχει γίνει πια συνήθεια (αν όχι καταναγκασμός) για τους νέους λογίους στη χώρα μας. Όμως το υλικό δεν με υπάκουε. Πάσχιζα να μεταγλωττίσω τις προτάσεις μου στα αγγλικά, αλλά αυτό που προέκυπτε μου έμοιαζε ξύλινο και άψυχο - και ας μην είμαι αμάθητος στη γραφή της αγγλικής, στην οποία έχω πια δημοσιεύσει εκατοντάδες σελίδες από το 2000 και εξής. Κακά τα ψέματα: ό,τι έχεις στοχαστεί και συντάξει στη δική σου γλώσσα, δεν είναι εύκολο να το μεταφέρεις ο ίδιος σε άλλην, τουλάχιστον όχι σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Ας περιμένει, λοιπόν, η αγγλική, η αγαπημένη μου μητριά, άλλες μελέτες που θα σχεδιάσω απ' αρχής για εκείνην στο μέλλον. Ό,τι ξεκίνησε στα ελληνικά, σωστό είναι στην ίδια γλώσσα να αποπερατωθεί.
[...] Κέντρο της έρευνας στην προκειμένη περίπτωση είναι η Μυθιστορία του Αισώπου, δηλαδή έργο γραμμένο σε μια λαϊκή, σπαρταριστή μορφή της Κοινής, που δεν απέχει τόσο από τη δική μας ομιλία. Θα ήταν αστείο να ισχυριστεί κανείς ότι κάποιος που ενδιαφέρεται για αυτό το μεταγενέστερο έργο και μπορεί να προσεγγίσει τη γλωσσική μορφή του, δεν είναι ικανός να κατανοήσει ένα κείμενο της ειδικότητάς του σε περισπούδαστη νεοελληνική. [...]
Στο πρώτο μέρος παρατίθενται μεταφράσεις για τα βασικά κείμενα όπου εστιάζει η έρευνά μου: πρώτα για τη Διήγηση του Αχικάρ [...] έπειτα για το σχετικό τμήμα της Μυθιστορίας του Αισώπου. [...] Στο εκτενές δεύτερο τμήμα επιχειρώ αναλυτική σύγκριση της Μυθιστορίας με το ανατολικό της πρότυπο, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις διασκευές τον Αχικάρ που γνωρίζω. Η αντιπαραβολή γίνεται σημείο προς σημείο, σχεδόν φράση προς φράση, αν και τα ευρήματά μου ομαδοποιούνται σε θεματικά κεφάλαια. Προτίμησα αυτήν την κατάταξη του υλικού, παρά να παίρνω μία-μία τις προτάσεις της Μυθιστορίας και να παραβάλλω καθεμιά τους με την αντίστοιχη της Διήγησης, υπό τύπον συγκριτολογικού υπομνήματος. Νομίζω πως με την παρούσα μέθοδο προβάλλονται καλύτερα οι διασκευαστικές τάσεις του συγγραφέα της Μυθιστορίας και εν τέλει ο τρόπος εργασίας του.