Εξετάζονται τα σημαντικότερα δείγματα της νεοελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, μυθιστορηματικές βιογραφίες και μυθιστορηματικά χρονικά) που στρέφονται γύρω από πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις του Μακεδονικού Αγώνα. Ο τελικός απολογισμός αυτής της καταγραφής αποκαλύπτει μιαν απροσδόκητη ποσότητα πεζογραφημάτων είκοσι τουλάχιστον συγγραφέων.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου επιχειρείται η γραμματολογική προσέγγιση και η αποτίμηση της θέσης που έχουν τα εξεταζόμενα έργα στη νεοελληνική γραμματεία. Στο δεύτερο ανθολογούνται 21 πεζογραφήματα, άλλα in extenso και άλλα σε εκτενή αποσπάσματα. Η επιλογή τους έγινε με βάση την αντιπροσωπευτικότητα της γραφής, τη θεματική ποικιλία, την ποιότητα και, τέλος, την περιορισμένη χρησιμοποίησή τους σε παλαιότερες ανθολογίες.
Η Βικτωρία Χατζηγεωργίου - Χασιώτη είναι λέκτορας της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ασχολείται κυρίως με την νεοελληνική πεζογραφία του 19ου και του 20ού αιώνα και τις ελληνοϊσπανικές φιλολογικές σχέσεις.
