Η ανά χείρας εργασία πραγματεύεται τη σκιαγράφηση των απαρχών και της εξέλιξης στην Ελλάδα δύο κατηγοριών δημόσιων αρχείων, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καταγραφή και την απόδειξη καθορισμένων εννόμων σχέσεων. Τα υποθηκοφυλακεία, με τα οποία ενασχολούμαστε στο πρώτο μέρος αυτής της εργασίας, αποτελούν θεσμό με μακρά ιστορική διαδρομή, ο οποίος εντάσσεται στο σύστημα δημοσιότητας των εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων, ιδίως για την απόδειξη της σύστασης, μετάθεσης, αλλοίωσης των δικαιωμάτων αυτών ή της παραίτησης απ' αυτά. Ως αρχεία αποκτούν έναν ιδιαίτερο ρόλο μετά τη σταδιακή εισαγωγή και στη χώρα μας του θεσμού του Εθνικού Κτηματολογίου. Τα ληξιαρχικά αρχεία, εξάλλου, που έλκουν την καταγωγή τους από τη Μεσαιωνική Δύση, έχουν μακραίωνη επίσης ιστορία, ειδικά στην περιοχή των Επτανήσων, όπου με την εισαγωγή και εφαρμογή του Ιονίου Πολιτικού Κώδικα, συστηματοποιείται η διαδικασία σύνταξης ληξιαρχικών πράξεων (από τη γέννηση ως τον θάνατο ενός προσώπου) και η συνακόλουθη δημιουργία ληξιαρχικών αρχείων. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις του Ιονίου Πολιτικού Κώδικα, άλλωστε, αποτέλεσαν και τη βάση των σήμερα ισχυουσών για τις ληξιαρχικές πράξεις ρυθμίσεων στην Ελλάδα. Στη βάση αυτή στηρίζεται το δεύτερο μέρος της παρούσας εργασίας.
