Ο Τάκιτος, ο μέγας ιστορικός και ο πλέον ιδιοφυής νεωτεριστής των λατινικών γραμμάτων, "αποτυπώνει" με το πυκνό και ιδιογενές ύφος του έναν διάλογο που διεξήχθη μεταξύ των κορυφαίων διανοητών της εποχής του και που δεν περιορίζεται μόνο στη ρητορική ως τέχνη και ως επάγγελμα, αλλά επεκτείνεται και στην παιδαγωγική και στην ποίηση. Με πνεύμα κριτικό και με απαράμιλλη οξύνοια αναζητά τους λόγους, για τους οποίους η ρωμαϊκή ρητορική (και εν γένει ευγλωττία) βιώνει στις μέρες του βαθύτατη παρακμή. Σε τούτον τον συναρπαστικό διάλογο περισσεύει μεν το πάθος των συνομιλητών, που μας κερδίζουν με τα επιχειρήματα και το χιούμορ τους, αλλά εκείνο που διοικεί το όλο έργο είναι η στάση του Τάκιτου ως διοικητή αλλοτρίων λόγων, που γράφει sine ira et studio, δηλαδή άνευ οργής και μεροληψίας, μια νεωτερική ποιητική της ρητορικής.
