Στην Ελλάδα, στο όνομα των "εθνικών θεμάτων", έχει ξοδευτεί τεράστιο κεφάλαιο: διπλωματικό, οικονομικό, στρατιωτικό, πολιτικό και προπαγανδιστικό.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία κριτική προσέγγιση για την ελληνική εξωτερική πολιτική στον χειρισμό πέντε εθνικών θεμάτων: Κυπριακό, Αιγαίο, Μακεδονικό, Βορειοηπειρωτικό και Μουσουλμανική Μειονότητα της Θράκης· τα κατ' εξοχήν θέματα που έχουν βασανίσει τους Έλληνες επί μακρόν και για τα οποία έχουν κάνει μεγάλες θυσίες. Στη μελέτη αυτή, η έμφαση δίνεται κατ' αρχάς στην ιστορική διάσταση εκάστου εθνικού θέματος, προκειμένου να διακρίνουμε την ιστορική πραγματικότητα από την εθνική μυθοπλασία. Δεύτερον, έμφαση δίνεται στις στρεβλές ελληνικές αντιλήψεις στα πέντε αυτά θέματα που οδήγησαν σε επιλογές και αποφάσεις οι οποίες διαιώνισαν τα αδιέξοδα και δεν επέτρεψαν την επίλυσή τους. Γίνεται αναφορά και στις αγκυλώσεις των άλλων πλευρών που, αν δεν κατανοηθούν, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αντιδράσει αποτελεσματικά. Προσοχή, οι λανθασμένες ελληνικές αντιλήψεις σε κάθε ένα από τα εθνικά αυτά θέματα οδηγούν σε λάθος αποφάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες. Τέλος, αναζητούνται οι αιτίες για την ατυχή ελληνική στάση σε κάθε εθνικό θέμα, διερευνάται η ειρηνική επίλυση με διάλογο με την άλλη πλευρά και προτείνονται λύσεις "θετικού αθροίσματος", δίχως νικητές και ηττημένους.
Η επίλυση όλων των εθνικών θεμάτων θα αναδείξει την Ελλάδα ως βασικό παράγοντα για την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συνεργασία στη νοτιοανατολική Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο και ως υπόδειγμα για τις άλλες χώρες της περιοχής. Το αντίθετο, η διαιώνιση των διενέξεων αυτών, ειδικά στο μέτρο που η Ελλάδα είναι -ή διεθνώς θεωρηθεί ότι είναι- σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για το εν λόγω αδιέξοδο, θα επιφέρει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, καθιστώντας την αρνητικό διεθνή παράγοντα και μέρος του προβλήματος, όπως είχε συμβεί το 1992-1995 με το Μακεδονικό και κινδυνεύει να συμβεί σήμερα πάλι με το Μακεδονικό.
Ο Αλέξης Ηρακλείδης είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια (1952) και η μακρινή του καταγωγή είναι από την Κύπρο, από τη Μόρφου και από την Πάφο (το γένος Φικάρδου). Έχει σπουδάσει στην Πάντειο Σχολή και στα πανεπιστήμια Λονδίνου (Unicersity College) και Kent. Έχει διατελέσει εμπειρογνώμων του ελληνικού ΥΠΕΞ (1983-1997) σε θέματα μειονοτήτων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους διεθνείς οργανισμούς.
