O γιος του αφηγητή, Μοντάνο, υποφέρει από μια λογοτεχνική ασθένεια που τον εμποδίζει να γράψει. O πατέρας του, Ροσάριο Xιρόντο, κριτικός λογοτεχνίας, δίνει στη νόσο αυτή το όνομα του γιου του. Νιώθει κι αυτός άρρωστος από τη λογοτεχνία, αφού πλέον εκφράζεται μόνο μέσα από τα λόγια των άλλων. Και αισθάνεται τόσο επηρεασμένος από τη νόσο του Μοντάνο, ώστε αποφασίζει να γίνει ο ίδιος η ενσάρκωση της λογοτεχνίας, να ταυτιστεί με τη μνήμη της οικουμενικής Βιβλιοθήκης και να συμμετέχει σε μια εν κρυπτώ συνωμοσία κατά των εχθρών της. Από εκείνη τη στιγμή ο Ροσάριο Χιρόντο αρχίζει να γράφει το ημερολόγιό του, στο οποίο εμφανίζονται οι συγγραφείς που τον σημάδεψαν και έπλασαν την προσωπικότητά του μαζί με μια σειρά από προσωπικές σκέψεις, ανέκδοτα από την -υπαρκτή ή φανταστική- ζωή τους σε ένα λαβύρινθο όπου τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας παύουν να υπάρχουν. Ένα παράξενο, γοητευτικό βιβλίο, που είναι ταυτόχρονα ένας ύμνος στη λογοτεχνία, την οποία ο συγγραφέας θεωρεί μοναδική διέξοδο για την επιβίωση της ανθρώπινης ύπαρξης, μοναδική ελπίδα για τη σωτηρία της.
Ο Ενρίκε Βίλα-Μάτας (Βαρκελώνη, 1948) έχει να επιδείξει ένα μεγάλο σε όγκο και σπουδαίο σε αξία λογοτεχνικό έργο, που τον έχει αναδείξει ως έναν από τους κορυφαίους ευρωπαίους συγγραφείς της γενιάς του. Σπούδασε νομικά και δημοσιογραφία στην πατρίδα του και το 1968 άρχισε να γράφει κριτική κινηματογράφου στο περιοδικό "Fotogramas". Το 1970 γύρισε δύο ταινίες μικρού μήκους, τις "Todos los jovenes tristes" και "Fin de verano". Την επόμενη χρονιά υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Melilla της Αφρικής, όπου, καθηλωμένος σε μια αποθήκη υλικού, άρχισε να γράφει το πρώτο του μυθιστόρημα, "Μujer en el espejo contemplando el paisaje" με εντελώς αντισυμβατική γραφή (σχεδόν χωρίς καθόλου σημεία στίξης). Γυρίζοντας στη Βαρκελώνη, συνεργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου με τα περιοδικά "Bocaccio" και "Destino". Μεταξύ του 1974 και του 1976 έζησε στο Παρίσι, σ' ένα διαμέρισμα που νοίκιασε από τη Μαργκερίτ Ντυράς. Εκεί άρχισε το δεύτερο μυθιστόρημά του, "La asesina ilustrada" (σε ελεύθερη απόδοση: "Η πολυμαθής δολοφόνος", 1977). Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα "Al sur de los parpados", 1980, "Nunca voy al cine", 1982. Η κριτική και το κοινό τον πρόσεξαν με το πέμπτο του μυθιστόρημα, "Historia abreviada de la literature portatil" ("Σύντομη ιστορία της φορητής λογοτεχνίας", 1985). Ακολούθησε η έκδοση των συλλογών διηγημάτων "Ένα σπίτι για πάντα" (1988), "Υποδειγματικές αυτοκτονίες" (1991), "Παιδιά χωρίς παιδιά" (1993), τα μυθιστορήματα "Μακριά από τη Βερακρούς" (1995), "Περίεργος τρόπος ζωής" (1997), κ.ά. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησαν μερικά από τα σημαντικότερα βιβλία του: "Το κάθετο ταξίδι" (2000), το οποίο τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Μυθιστορήματος Ρόμουλο Γκαλιέγος, το πιο έγκυρο βραβείο της Λατινικής Αμερικής, "Μπάρτλεμπυ και Σία" (2001), "Η νόσος του Μοντάνο" (2002), που έχει βραβευθεί με το βραβείο Heralde, το Εθνικό Βραβείο Κριτικής και το Prix Medicis Etranger, "Το Παρίσι δεν τελειώνει ποτέ" (2003), "Δόκτωρ Πασαβέντο" (2005) και "Δουβλινιάδα" (2010). Έχει επίσης εκδώσει τα μυθιστορήματα "Exploradores del abismo", 2007, "Dietario voluble", 2008, "Air of Dylan", 2012, συλλογές με τα δημοσιογραφικά του άρθρα και τα λογοτεχνικά δοκίμια: "El viajero mαs lento" ("Ο πιο αργός ταξιδιώτης", 1992), "El traje de los domingos" ("Το κοστούμι της Κυριακής", 1995), "Para acabar con los nϊmeros redondos" ("Για να τελειώνουμε με τα στρογγυλά νούμερα", 1997), κ.ά.
