Όταν τα παιδιά γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης σ' έναν αδελφοκτόνο πόλεμο, σίγουρα η κατάσταση ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια και αγγίζει την κτηνωδία. Η εγκατάσταση 22.000 ελληνοπαίδων στις τότε κομμουνιστικές χώρες, επί χρόνια, έριξε πολύ νερό στο μύλο της προπαγάνδας. Ποια είναι, όμως, η αλήθεια; Μας το λέει το βιβλίο του Γιώργου Δ. Γκαγκούλια, του δασκάλου που πρωταγωνίστησε στη μόρφωση και στη διαπαιδαγώγησή τους. Που τα έμαθε να γράφουν και να σκέφτονται ελληνικά και να ονειρεύονται την επιστροφή τους στην Πατρίδα.
Ύστερα από 57 χρόνια, σύγχυσης και παραπληροφόρησης, ανοίγει η αυλαία και φωτίζεται η σκηνή. Για το συστηματικό αναγνώστη το βιβλίο έχει διττή σημασία: του δίδεται η ευκαιρία να επικοινωνήσει με την πριν από τον Εμφύλιο εποχή και να γνωρίσει τα μετά τον Εμφύλιο γεγονότα, τα οποία στέριωσαν τα πέτρινα χρόνια. Πρόκειται για ένα βιβλίο μαρτυρία για ένα βιβλίο-κλειδί σε αναρίθμητες απορίες.
Ο Γεώργιος Δ. Γκαγκούλιας γεννήθηκε στο Σουφλί Έβρου το 1917. Είναι απόφοιτος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Αλεξανδρούπολης. Πήρε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Στις εκλογές (Σεπτέμβρης 1944), στον Έβρο, εκλέγεται μέλος του Νομαρχιακού Συμβουλίου και αναλαμβάνει τον τομέα της εκπαίδευσης.
Κάτω από την καθοδήγησή του ανοίγουν όλα τα σχολεία, δημοτικής και μέσης μόρφωσης, και αυτά της βουλγαροκρατούμενης περιοχής.
Στο ΔΣΕ υπηρέτησε (Οκτώβρης 1946 - Νοέμβρης 1949) ως Πολιτικός Επίτροπος (Καπετάνιος) των Αρχηγείων Έβρου, Κομοτηνής, της 132 Ταξιαρχίας (περιοχής Δράμας-Καβάλας) και του Αρχηγείου Θράκης. Έζησε στο πετσί του τα τραγικά γεγονότα της 7ης Μεραρχίας του ΔΣΕ και όσα επακολούθησαν με τη μεταφορά του στη Βουλγαρία. Παρά τα βασανιστήρια και τους διωγμούς που υπέστη ιδρύει τους πρώτους ομίλους της ελληνικής γλώσσας. Έτσι τα χιλιάδες ελληνόπουλα έμαθαν να μιλούν και να γράφουν τη μητρική τους γλώσσα. Επίσης, με ενέργειές του, το Υπουργείο Παιδείας της Βουλγαρίας αποφάσισε την καθιέρωση της εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας ως υποχρεωτικής για όλα τα ελληνόπουλα και την ίδρυση και λειτουργία Έδρας Νεοελληνικής Γλώσσας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας.
Στην έδρα αυτή εργάστηκε και ο ίδιος ως ωρομίσθιος καθηγητής από το 1975-1982, οπότε και επαναπατρίσθηκε.
