Η επιστροφή των συνόρων, στα γεγονότα και στις συνειδήσεις, είναι καλό νέο. Με την προϋπόθεση όμως να τυγχάνει λογικής ερμηνείας και χρήσης. Τα σύνορα δεν είχαν βέβαια ποτέ χαθεί, παρά μόνο στον δικό μας, ως ευρωπαίων ταξιδιωτών, νοερό χάρτη. Το σύνορο δεν είναι μια αόριστη χάραξη, αλλά ένας θεσμός, που εγγράφεται στο δίκαιο και εγκαθιστά δομές, που προέρχεται από συγκρούσεις και συνθήκες, από διαπραγματεύσεις και αποφάσεις. Η ευχερής διάβασή του δεν σημαίνει και την ακύρωσή του. Ένας κόσμος χωρίς σύνορα είναι ένας βάρβαρος κόσμος, κάτι που μας θύμισε ο τρόμος του ISIS.
Ο Michel Foucher είναι Πανεπιστημιακός Γεωγράφος. Διετέλεσε πρέσβυς της Γαλλίας στην Λεττονία, σύμβουλος του Υπουργού Εξωτερικών, διευθυντής του Κέντρου ανάλυσης και πρόβλεψης του Γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών, ειδικός απεσταλμένος στα Βαλκάνια και στον Καύκασο, διευθυντής σπουδών στο Institur des hautes etudes de defense nationale.
