Η Μυστική Δοξασία

Οι Στάντζα και τα Σχόλια σ' αυτό το Βιβλίο προέρχονται από τα ίδια Αρχαϊκά Αρχεία όπως και οι Στάντζα της Κοσμογονίας στον πρώτο τόμο. Δίνεται μια όσο το δυνατόν πιο ακριβής μετάφραση, αλλά μερικές από τις Στάντζα ήταν υπερβολικά ασαφείς για να μπορέσουν να γίνουν κατανοητές χωρίς επεξηγήσεις. Γι' αυτό, όπως και στο πρώτο Βιβλίο, αφού παρουσιάζονται όπως ακριβώς είναι, έπειτα, όταν δίνονται στίχο με στίχο μαζί με Σχόλια, γίνεται μια προσπάθεια να διευκρινιστούν με την προσθήκη λέξεων, σε παρενθέσεις πριν δοθεί η πλήρης εξήγηση του Σχολίου. Όσον αφορά την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, η Μυστική Δοξασία προβάλλει τρεις καινούριες υποθέσεις που έρχονται σε άμεση αντίθεση με τη σύγχρονη επιστήμη, καθώς και με τα σύγχρονα θρησκευτικά δόγματα: διδάσκει α) την ταυτόχρονη εξέλιξη επτά ανθρώπινων ομάδων σε επτά διαφορετικά τμήματα της σφαίρας μας, β) τη γέννηση του αστρικού σώματος πριν από το φυσικό, το πρώτο όντας ένα μοντέλο για το δεύτερο και γ) ότι ο άνθρωπος, σ' αυτό το Γύρο, προηγήθηκε κάθε θηλαστικού -περιλαμβανομένων και των ανθρωποειδών- στο ζωικό βασίλειο.