Για πολλούς λόγους, που κατά καιρούς τους υπεδήλωνε, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος δεν θέλησε να προχωρήσει στην συγγραφή της μεγάλης του Ιστορίας πέρα από την σύσταση του νέου ελληνικού Κράτους επίσης δεν απεμόνωσε την ιστοριογραφική του θεωρία σε ενιαίο μελέτημα. Ωστόσο, και προς την μία κατεύθυνση και προς την άλλην, άφησε σημαντικά κείμενα. Τα κυριότερα από τα κείμενα αυτά είναι οι τέσσερις Πρόλογοι τους οποίους συνέταξε στα 1885, 1886 και 1887 για την επανέκδοση της Ιστορίας του. Πριν από αυτά, στα 1881, ξεκινώντας μιαν επανέκδοση την οποία δεν εσυνέχισε, προέταξε ένα μελέτημα για τον ελληνισμό δέκα χρόνια αργότερα, ολίγο πριν από τον θάνατό του (1891), είχε συντάξει ό,τι μπορούμε να ονομάζουμε την πνευματική του διαθήκη, τον Πρόλογο στα «Διδακτικώτερα πορίσματα της ιστορίας του ελληνικού έθνους». Όλα τα Προλεγόεμνα αυτά, έχουν συγκεντρωθεί στον παρόντα τόμο στον οποίο προτάσσεται ένα κείμενο όπου εκθέτει την συμβολή του στην δημιουργία της νέας ελληνικής ιστοριογραφίας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
