Πόσο "ζωντανή" θα πρέπει να είναι μια αναπαράσταση σ' ένα έργο τέχνης; Πόσο πιστά θα πρέπει ν' αποδίδει ο ζωγράφος τη φύση και ποιους κινδύνους μπορεί ν' αντιμετωπίσει; Ο Γκόγκολ, πότε με σατιρική και πότε μ' εξομολογητική διάθεση, δίνει απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα πλέκοντας μια ιστορία μυστηρίου γύρω από ένα αινιγματικό πορτρέτο, που αλλάζει διαρκώς χέρια, ξυπνώντας στους κατόχους του αλλόκοτα συναισθήματα...

Νικολάι Γκόγκολ (1809-1852). Γεννήθηκε στο χωριό Σοροτσίντσι, στην Πολτάβα της κεντρικής Ουκρανίας. Η μητέρα του ήταν απόγονος Πολωνών γαιοκτημόνων και ο πατέρας του Κοζάκος, που είχε γράψει ορισμένα ποιήματα και θεατρικά έργα στα ουκρανικά και στα ρωσικά. Ο Γκόγκολ θεωρείται ο πατέρας του ρωσικού ρεαλισμού, το δε έργο του, με το λυρισμό, το χιούμορ και τη διεισδυτικότητά του, επηρέασε σημαντικά την εξέλιξη της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το 1828 πήγε στην πρωτεύουσα, Πετρούπολη, όπου τον περίμεναν αλλεπάλληλες απογοητεύσεις. Το πρώτο του βιβλίο, "Το ειδύλλιο" (1829), δέχτηκε αρνητικές κριτικές και η προσπάθειά του να γίνει ηθοποιός απέτυχε. Έγινε γνωστός με το βιβλίο "Ο επιθεωρητής" (1836) και η καθιέρωση ήρθε με τις "Νεκρές ψυχές" (1842), που τον έφεραν στην κορυφή των ρωσικών γραμμάτων. Άλλα έργα του είναι: "Το παλτό", "Το ημερολόγιο ενός τρελού", "Τάρας Μπούλμπα", "Η μύτη", "Τα παντρολογήματα", κ.ά.