Η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κληρονομήσει από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα ένα σύνθετο σύστημα για τον συντονισμό των κοινωνικοασφαλιστικών συστημάτων των Κρατών Μελών, που υιοθετήθηκε το 1959 με στόχο την προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων που μετακινούνται εντός της Ένωσης. Η λειτουργία του συστήματος αυτού επηρεάζει την κοινωνικοασφαλιστική προστασία όχι μόνο των πολιτών της ΕΕ, οι οποίοι επί του παρόντος εργάζονται σε άλλο Κράτος Μέλος, αλλά και των πολιτών εκείνων που είτε έχουν εργασθεί κατά το παρελθόν σε περισσότερα Κράτη Μέλη, είτε ενδιαφέρονται να το πράξουν στο μέλλον. Αντικείμενο της Μελέτης είναι η διερεύνηση του κρίσιμου θεσμικού πλαισίου που διέπει την ανάπτυξη και εφαρμογή του μοντέλου συντονισμού των εθνικών κοινωνικοασφαλιστικών συστημάτων, με βάση δεσμευτικούς μηχανισμούς (Κανονισμός 883/2004) του παράγωγου κοινοτικού δικαίου, οι οποίοι υπερισχύουν των εθνικών νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται, μάλιστα, στο καθεστώς προστασίας των ασθενών και των συνταξιούχων, εν όψει των περιπλοκών που προκύπτουν από την άσκηση του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας τους στο εσωτερικό της ΕΕ. Η μελέτη αναδεικνύει σημαντικά προβλήματα ισορροπίας μεταξύ του θεσμικού κεκτημένου της προστασίας των δικαιωμάτων των προσώπων που μετακινούνται εντός της ΕΕ και της απαίτησης για εξασφάλιση μακροοικονομικής βιωσιμότητας των εθνικών κοινωνικοασφαλιστικών συστημάτων, που επιτείνεται ιδίως σε περιόδους οικονομικής ύφεσης. Επεξεργάζεται ένα πλέγμα βελτιωτικών παρεμβάσεων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Μοντέλου, αποτελώντας χρήσιμο εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς, ερευνητές και φοιτητές της απαιτητικής ύλης του Ευρωπαϊκού Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας.