Από την αρχική έμπνευση στην τελική μορφοποίηση


Συγγραφέας : Ζερβός, Γιώργος
Εκδότης : Παπαγρηγορίου Κ. - Νάκας Χ.
Έτος έκδοσης : 2016
ISBN : 978-960-7554-95-6
Σελίδες : 184
Σχήμα : 24x17
Κατηγορίες : Μουσική - Λόγοι, δοκίμια, διαλέξεις

17.50 € 14.88 €




Το ενδιαφέρον μου τόσο ως συνθέτη όσο και ως μουσικολόγου, για το τι είναι σύνθεση, το πώς δηλαδή από την αρχική έμπνευση καταλήγουμε στην τελική της μορφοποίηση μέσα από τις διαδικασίες της σύνθεσης φθάνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στη δημιουργία ενός έργου τέχνης, φαίνεται να απετέλεσε το υπόβαθρο πάνω στο οποίο βασίζεται η "λογική" αυτών των κειμένων κατά ένα συνειδητό ή μη συνειδητό τρόπο και λέω φαίνεται, γιατί μπορεί, στο οποιοδήποτε υπό διαπραγμάτευση επιλεγέν θέμα η σχέση μεταξύ αρχικής έμπνευσης και της τελικής της πραγμάτωσης να μην συνιστά μεν την πρώτη επιλογή διερεύνησης, αλλά τελικά να αναδεικνύεται έμμεσα με διάφορους τρόπους, ως αποτέλεσμα της μουσικολογικής ανάλυσης. Παράλληλα, οι αναζητήσεις μου επάνω στην έννοια του θέματος όπως αυτές αναπτύχθηκαν στα πλαίσια της διδακτορικής μου διατριβής (1995) με τίτλο Η κρίση του θέματος στο έργο των συνθετών της Δεύτερης Σχολής της Βιέννης (Sch?nberg, Berg, Webern), μου έδωσαν την ευκαιρία όχι μόνο για μια διαχρονικότερη έρευνα πάνω σ' αυτήν την έννοια, αλλά γεγονός ακόμη σημαντικότερο, με οδήγησαν στην αναγνώριση των τεράστιων συνεπειών που είχε στην εξέλιξη της μουσικής του 20ου αιώνα, η αρχικά εξασθένηση και τελικά κατάργηση του θέματος, του κατ' εξοχήν δηλαδή μορφοποιητικού παράγοντα απαραίτητου για τη δημιουργία των μεγάλων έργων τέχνης τριών τουλάχιστον αιώνων τονικής μουσικής. Ως εκ τούτου, η αλληλοδιαπλοκή θέματος (αρχικής έμπνευσης) και μορφής και οι εξ' αυτής προκύπτουσες συνέπειες ως προς την τελική τους μορφοποίηση, όπως αυτές δηλαδή αποτυπώνονται τελικά υπό τη μορφή ενός ολοκληρωμένου πλέον έργου, διαπερνά το σύνολο του περιεχομένου των κειμένων, θέτοντας μια λίγο-πολύ κοινή προβληματική που αφορά σ' ένα ευρύ φάσμα της μουσικής δημιουργίας, εκτεινόμενο από τον Bach, τον Mozart και τον Wagner, έως τον Mahler, τον Debussy και τον Ξενάκη, εμπλέκοντας ενίοτε το καθαρά δημιουργικό στοιχείο (διαδικασίες της σύνθεσης) με την ιστορική και αισθητική διάσταση που φέρει το κάθε έργο. Γ.Ζ.

Γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου το 1947 και στην Αθήνα εγκαταστάθηκε το 1961. Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά και πιάνο στο Ελληνικό Ωδείο και στο Ορφείο και σύνθεση με τον Γιάννη Ιωαννίδη. Το 1981 πήγε στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές (Πανεπιστήμιο Paris I-Pantheon-Sorbonne). Εκεί παρακολούθησε μουσικολογία και αισθητική της μουσικής με τους Michel Guiomar και Daniel Charles και σύνθεση με τον Γιάννη Ξενάκη. Το 1982 απέκτησε το μεταπτυχιακό τίτλο D.E.A. με τίτλο εργασίας "Μαθηματικές διαδικασίες στο έργο του Μπάρτοκ και του Ξενάκη", ενώ το 1995 ανακηρύχθηκε διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υποβάλλοντας διατριβή με θέμα: "Η κρίση του θέματος στο έργο των συνθετών της δεύτερης σχολής της Βιέννης: Schonberg, Berg, Webern". Έργα του έχουν παιχτεί στην Ελλάδα, στην Κύπρο, καθώς και στην Ιταλία (Φλωρεντία 1981, Νάπολη 1987), Βουλγαρία (Σόφια 1985), Γαλλία (Κάνες 1987, Ορλεάνη 1987), Αμερική (Πανεπιστήμιο Βοστόνης 1991, Πανεπιστήμιο Λουϊζιάνας 2004), κ.α.. Έργα του έχουν ηχογραφηθεί από την Ελληνική Ραδιοφωνία, ενώ παραγγελίες για σύνθεση μουσικών έργων τού έχουν δοθεί από το Γ΄ Πρόγραμμα, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Δήμο Ηρακλείου, ΟΜΜΑ κ.ά. Το 1982 πήρε το πρώτο βραβείο σύνθεσης στο διαγωνισμό μουσικής δωματίου που προκήρυξε το Υπουργείο Πολιτισμού με το έργο "Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 1". Οι συνθέσεις του εκδίδονται από τον εκδοτικό οίκο Κ. Παπαγρηγορίου-Χ. Νάκας και έργα του έχουν δισκογραφηθεί από τις δισκογραφικές εταιρείες Warner ("Έρως και Ψυχή", 1999) και "Agora" ("Σπουδή για κουαρτέτο εγχόρδων", 2000). Παράλληλα με τη σύνθεση, ασχολείται και με τη μουσικολογική έρευνα. Έχει γράψει άρθρα για τη μουσική του 20ου αιώνα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά (Μουσικολογία, Μουσικά, Musik und Asthetik, Revue Esthetique, Arts 8, κ.ά.), έχει δώσει διαλέξεις και έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού Βερολίνου, Βερολίνο, 1999, Konzerthaus Βερολίνου 2000, Συμπόσιο Arlond Schonberg und griechishe komponisten - in memoriam Iannis Xenakis, στο Arlond Schonberg Center, Βιέννη, 2002, Συνέδριο με θέμα "Η αξία της μουσικής σήμερα", σε συνδιοργάνωση του περιοδικού "Μουσικολογία" με το Ινστιτούτο Γκαίτε, Αθήνα, 2002, Διεθνές Συνέδριο Μουσικολογίας του περιοδικού Μουσικολογία σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Theodor W. Adorno, 2003, κ.ά.) To 2002 εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο Κ. Παπαγρηγορίου -Χ. Νάκας δύο βιβλία του με τίτλους αντίστοιχα: "Schonberg, Berg Webern: Η κρίση της μουσικής δια μέσου της κρίσης του θέματος και των μορφών" και "Ο Νίκος Σκαλκώτας και η ευρωπαϊκή παράδοση της μουσικής των αρχών του 20ου αιώνα". Ο Γιώργος Ζερβός είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει ανάλυση, μουσική του 20ου αιώνα και σύνθεση.






e-mail Facebook Twitter