Απομνημονεύματα πολεμικά

Τα 200 χρόνια από την Επανάσταση είναι μια επέτειος ορόσημο και προσκλητήριο. Μας προσκαλεί να θυμηθούμε, να διαβάσουμε, να στοχαστούμε, να μετουσιώσουμε τη συγκίνηση σε γνώση και τη γνώση σε κριτικό και αυτοκριτικό λόγο. Για να ανταποκριθεί στο προφανές χρέος του, να τιμήσει τον Αγώνα με τρόπο παιδευτικό, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία αποφάσισε να εκδώσει, στη σειρά "Κείμενα Μνήμης" και με την ευθύνη της επιστημονικής επιτροπής που συστάθηκε γι' αυτόν τον σκοπό, δυσεύρετα απομνημονεύματα/ημερολόγια αγωνιστών και ιστοριογραφήματα του 19ου αιώνα που επικεντρώνονται στην Επανάσταση. Ο πρώτος τόμος της σειράς ήταν τα Απομνημονεύματα της δευτέρας πολιορκίας του Μεσολογγίου του Ηπειρώτη αγωνιστή Αρτέμιου Ν. Μίχου. Ο δεύτερος τόμος, που εκδίδεται με την επιστημονική επιμέλεια του Στέφανου Παπαγεωργίου, έχει ένα εξαιρετικό γνώρισμα που επαυξάνει την καθαυτό αξία του: είναι το πρώτο αυτοβιογραφικό κείμενο αγωνιστή της Επανάστασης που ιστορεί τη γενέθλια δεκαετία του 1820, το οποίο τυπώθηκε και κυκλοφόρησε στην ελεύθερη πλέον Ελλάδα. Πρόκειται για τα Απομνημονεύματα πολεμικά του Χριστόφορου Περραιβού, συντρόφου του Ρήγα Φεραίου και μυημένου στη Φιλική Εταιρεία από το 1817. Και μόνο η θερμότητα που κυριεύει ένα κείμενο κατά τα λοιπά ψυχρό, όταν γίνεται λόγος για τις πληγές που ανοίγει η διχόνοια, είτε στα πεδία των μαχών είτε στα πεδία των πολιτικών συγκρούσεων ανάμεσα σε ματαιόδοξα άτομα ή εξουσιόφιλες φατρίες, θα αρκούσε για να συστήσει τα Απομνημονεύματα του Χριστόφορου Περραιβού ως ανάγνωσμα υψηλής παιδευτικής αξίας. Το συμπέρασμα του αγωνιστή του '21 είναι απλούστατο: "Αφ' όλας τα οποίας εκερδίσαμεν νίκας έως την σήμερον κατά των ενθρών, η ενδοξοτέρα, η αθάνατος και η σωτήριος δια το έθνος μας είναι το να καταπαύσωμεν αυτήν την κατηραμένην και ολέθριον διχόνοιαν".