Η πρωτότυπη αρχαιοελληνική σκέψη έθεσε ισχυρά θεμέλια σε όλους τους τομείς γνώσης, αξιολόγησης και ρύθμισης του κόσμου της νεότερης ευρωπαϊκής ιστορίας. Είναι αναγκαίο, ιδιαίτερα στην πατρίδα μας με τις μεγάλες εθνικές ευαισθησίες, να μελετήσουμε με βάση τη σύγχρονη επιστημονική γνώση την πραγματική προσφορά της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας, αποφεύγοντας άκριτους δογματισμούς και άγονη αρχαιολατρία που μόνο ζημιά κάνουν στο μεγάλο έργο των προγόνων μας.
Στη μελέτη αυτή αναλύονται και αξιολογούνται οι συμβολές της αρχαιοελληνικής κοινωνικής σκέψης, με βάση αρχές της σύγχρονης επιστημολογίας και πορίσματα των νεότερων κοινωνικών επιστημών. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται, σε σύγχρονη θεώρηση, σκοποί και αντικείμενο της φιλοσοφίας και της επιστήμης και προσφέρεται μια ταξινόμηση των επιστημών με βάση τους σκοπούς που επιδιώκουν και τα μέσα (μεθόδους) που χρησιμοποιούν για να τους εκπληρώσουν. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στη συγκρότηση και τις μεθόδους των κοινωνικών επιστημών. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται η ιστορία και οι γενικές αρχές της φιλοσοφίας των αρχαίων Ελλήνων που αποτελούν και το θεωρητικό υπόβαθρο της κοινωνικής τους σκέψης. Στο τρίτο μέρος του έργου γίνεται συστηματική ανάλυση των σημαντικότερων συμβολών της κλασικής αρχαιοελληνικής κοινωνικής σκέψης με ιδιαίτερο βάρος στην ηθική και πολιτική φιλοσοφία, τη νομική και οικονομική σκέψη και το χώρο της τέχνης. Το τελευταίο μέρος πραγματεύεται εμφάνιση, γνωστικό αντικείμενο και μεθοδολογία των σύγχρονων κοινωνικών επιστημών που επιτρέπουν βαθύτερη κατανόηση και έγκυρη αξιολόγηση των αθάνατων συμβολών των αρχαίων προγόνων μας.
Ο Πέτρος Γέμτος γεννήθηκε στη Λάρισα το 1939. Σπούδασε νομικά, οικονομικά, κοινωνιολογία και φιλοσοφία στα πανεπιστήμια Αθηνών και Tubingen της Γερμανίας. Είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. Πρύτανης. Είναι διδάκτωρ της Νομικής και της Οικονομικής του Πανεπιστημίου Tubingen, υφηγητής της επιστημολογίας της Οικονομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τακτικός καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και τακτικός καθηγητής της φιλοσοφίας και ιστορίας των κοινωνικών επιστημών του Τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας. Υπήρξε Πρόεδρος και ενεργό μέλος πολλών εθνικών και διεθνών εκπαιδευτικών και ερευνητικών οργανισμών και επιτροπών. Είναι συγγραφέας 13 βιβλίων και 200 περίπου άρθρων σε συλλογικούς τόμους και έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, που καλύπτουν τους τομείς του Δικαίου, της Οικονομικής, της φιλοσοφίας και μεθοδολογίας των κοινωνικών επιστημών, των διεθνών σχέσεων, της θεωρίας των θεσμών. Ιδιαίτερο βάρος έχει στο έργο του η μελέτη της διεπιστημονικής συνεργασίας Οικονομικής και Νομικής που οδήγησε στην πρώτη εμφάνιση της Οικονομικής Ανάλυσης του Δικαίου στη χώρα μας.
