Η συνομιλία αυτή του Τάσου Μπίρη με τον Στέλιο Γιαμαρέλο δεν είναι ακόμα μία συζήτηση για την αρχιτεκτονική και την διδασκαλία της, από εκείνες που συνήθως παραμένουν στο επίπεδο γενικόλογων διαπιστώσεων και αφηρημένων ιδεολογικών αντιπαραθέσεων. Οι δύο συνομιλητές καταβάλλουν, αντιθέτως, συνειδητή προσπάθεια να τοποθετηθούν φωτίζοντας τόσο ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, όσο και ένα συγκεκριμένο θεσμικό περιβάλλον αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης. Με σταθερό κέντρο αναφοράς τη Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ -και, πιο συγκεκριμένα, την ευρύτερη περιοχή των Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων- η συζήτηση συνυφαίνει, έτσι, την διττή βιωματική εμπειρία του Τάσου Μπίρη ως ενεργού αρχιτέκτονα και δάσκαλου που παρακολουθεί τις έντονες ανακατατάξεις σε όλο το φάσμα εξέλιξης της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής και της διδασκαλίας της κατά την μεταδικτατορική περίοδο. Στη διάρκειά της, οι συνομιλητές αναζητούν διαρκώς διττά ορόσημα και υπόγεια αχαρτογράφητα ρεύματα ανάμεσα σε δύο γενιές: από το τέλος της προδικτατορικής "Άνοιξης" του ελληνικού μοντερνισμού της δεκαετίας του 1960 και τα πρώτα στάδια της εκπαιδευτικής διαδρομής του Τάσου Μπίρη ως άμισθου βοηθού του Ιωάννη Δεσποτόπουλου, έως και την μεταδικτατορική εισαγωγή αρχικά των μεταμοντέρνων και κατόπιν των Νέο-μοντέρνων τάσεων των δεκαετιών του 1980 και 1990 και την καθιέρωση του Νέου Προγράμματος Σπουδών στη Σχολή, επί προεδρίας Νίκου Καλογερά. Φτάνουν έτσι να φωτίσουν μια συγκεκριμένη εσωτερική προοπτική της εν λόγω εποχής μέσα από τα μάτια ενός εκ των πρωταγωνιστών της. Ταυτόχρονα προτείνεται και μία άλλη εκδοχή αυτοβιογραφίας του αρχιτέκτονα, ο οποίος εδώ δεν μπορεί παρά να αναδύεται ως μαχόμενος, αλλά και διαρκώς μαθητεύων, δάσκαλος. Μακράν του να εξαντλείται σε μια διερεύνηση της δημιουργικής σημασίας αυστηρά προσωπικών αναφορών και συσχετίσεων, η αυτοβιογραφία δεν μπορεί εδώ παρά να περνάει πολύ εντονότερα μέσα από τις ραγδαίες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της περιόδου, ακουμπώντας στα σχεδιαστήρια και τα φοιτητικά έδρανα, για να επισημάνει καθ' οδόν τις αμοιβαίες σχέσεις διδασκαλίας και μαθητείας, συμπόρευσης, αλλά και σύγκρουσης. Και η ιστορία δεν μπορεί εδώ παρά να συνίσταται σε αυτή την ατέρμονη συγγραφή και συνομιλία γνωστών μεταξύ τους αγνώστων, μαζί με όλα τα φανερά και υπόγεια αχαρτογράφητα ρεύματα που καθιστούν δυνατές τις συναντήσεις ανάμεσα σε δυο ή και περισσότερες γενιές.
Ο Τάσος Μπίρης γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1942 στην Αθήνα. Μεγάλωσε σε περιβάλλον αρχιτεκτόνων. Ο πατέρας του Κυπριανός Μπίρης, αρχιτέκτονας και Καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, και ο θείος του Κώστας Μπίρης, επίσης αρχιτέκτονας-πολεοδόμος και γνωστός μελετητής της αρχιτεκτονικής ιστορίας της Αθήνας, οδήγησαν τα πρώτα του βήματα προς την κατεύθυνση της αρχιτεκτονικής. Σπούδασε στη Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, από την οποία αποφοίτησε το 1966. Τον ίδιο χρόνο δέχτηκε πρόταση του καθηγητή Ιωάννη Δεσποτόπουλου, του οποίου ήταν μαθητής, να υπηρετήσει στην έδρα «Γενικής Κτιριολογίας και Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων» της ίδιας σχολής, ως μέλος του διδακτικού προσωπικού. Δίδαξε στον Τομέα Ι (του οποίου υπήρξε πρώτος διευθυντής προερχόμενος από τη νεότερη γενιά διδασκόντων που εκλέχθηκαν με το Π.Δ. 123) ως Καθηγητής στην περιοχή των αρχιτεκτονικών Συνθέσεων.
Κατά την περίπου 40 χρόνων δράση του εκεί διαμόρφωσε και διατύπωσε δημοσίως προσωπικές του θέσεις για το μάθημα των Συνθέσεων (ορισμός εκπαιδευτικού αντικειμένου, θεματολογίας, μεθόδων διδασκαλίας των Συνθέσεων κ.ά). Πολλές από τις απόψεις του αυτές παρουσιάζονται στο πρώτο του βιβλίο "Αρχιτεκτονικής Σημάδια και Διδάγματα. Στο ίχνος της Συνθετικής Δομής" το οποίο δίδεται ως εκπαιδευτικό σύγγραμμα στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες των μεγαλύτερων εξαμήνων. Κεντρικά θέματα αυτής της έρευνας του, αλλά και της διδασκαλίας του, αποτέλεσαν έννοιες όπως η «Κεντρική Ιδέα», η «Συνθετική Δομή σε συνάρτηση με τη Μορφή», οι «Αντίρροπες συζυγίες», οι «Αρχέτυπες χωρικές δομές», η σημασία του συσχετισμού θεωρίας και πράξης στο μάθημα των Συνθέσεων κ.ά.
Ταυτόχρονα, ο Τάσος Μπίρης δίδαξε ως προσκεκλημένος (άμισθος με δική του επιθυμία) καθηγητής στο νεοσύστατο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΔΠΘ στη Ξάνθη για έξι συνεχή έτη. Κατά το διάστημα αυτό οργάνωσε τις βασικές κατευθύνσεις του μαθήματος των αρχιτεκτονικών Συνθέσεων, το οποίο τώρα εμπλουτίζουν με δικές τους ιδέες νεότεροι εκλεγμένοι διδάσκοντες του Τμήματος.
Εξάλλου, υπήρξε εταίρος σε συνεργασία με τον αδελφό του Δημήτρη Μπίρη (αρχιτέκτονα και Επίκουρο Καθηγητή της ίδιας Σχολής, ο οποίος χάθηκε αδόκητα το 2002) του Αρχιτεκτονικού Γραφείου Καθηγητού Κυπριανού Μπίρη και συνεργατών. Στο πλαίσιο αυτής της ομάδας έχει εκπονήσει μελέτες ιδιωτικών και -κυρίως-δημοσίων κτηρίων. Από αυτά τα περισσότερα έχουν υλοποιηθεί και παρουσιάζονται στην ελληνική και ξένη βιβλιογραφία. Η κύρια δράση του στο χώρο της αρχιτεκτονικής εφαρμογής εξακολουθεί να πραγματοποιείται μέσω συμμετοχών και βραβεύσεων σε σημαντικούς πανελλήνιους και διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς (π.χ., Β' βραβείο Διεθνούς Διαγωνισμού για το «Νέο Μουσείο Ακρόπολης», Α' βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για το «Νέο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης» και Α' βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για το «Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης» κ.ά.).
Έχει συγγράψει σειρά άρθρων για θέματα αρχιτεκτονικής σε ελληνικά και ξένα βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες και έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επίσης, έχει συγγράψει τρία βιβλία και έχει συμμετάσχει σε ένα συλλογικό τόμο με γενικό αντικείμενο την αρχιτεκτονική.
Είναι παντρεμένος με την αρχιτέκτονα και Λέκτορα της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Σοφία Τσιράκη, επίσης μόνιμο μέλος της ίδιας αρχιτεκτονικής ομάδας.
Μετά την αποχώρηση του από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων το 2009, ο Τάσος Μπίρης συνεχίζει τη δράση του ως ομότιμος Καθηγητής και παράλληλα ως δρων αρχιτέκτων.
