Tο Bυζάντιο διαδραμάτισε δημιουργικό ρόλο στον τομέα της καλλιτεχνικής έκφρασης και ιδιαίτερα στη ζωγραφική, που είχε την προτεραιότητα έναντι της μνημειώδους ολόγλυφης πλαστικής, γιατί η τελευταία είχε στενά συνδεθεί με τον ειδωλολατρικό κόσμο. H βυζαντινή τέχνη διακρίνεται για την πρωτοτυπία της και μπορεί να συγκριθεί με την αρχαία ελληνική τέχνη. Eξάλλου, παρά τον υπερβατικό χαρακτήρα της, συνεχίζει την ανθρωποκεντρική παράδοση της αρχαιοελληνικής τέχνης, αφού η ανθρώπινη μορφή αποτελεί το κέντρο βάρους στη σύνθεση του βυζαντινού έργου. Στο βιβλίο αυτό παρακολουθούμε κατ' αρχήν την εξέλιξη της παράστασης της ανθρώπινης μορφής. Παρ' όλο που πιστεύεται ότι η βυζαντινή τέχνη παραμένει αναλλοίωτη μέσα στη μακρόχρονη πορεία της ζωής της, διαπιστώνουμε ότι, υπό την επίδραση ορισμένων πολιτικοκοινωνικών συνθηκών, οι μορφές μεταβάλλονται. Αλλοτε μνημειώδεις και ήρεμες, αποκτούν το αρχαίο κάλλος, καθώς ακολουθείται μια τάση κλασική, που αντλεί τα πρότυπά της από την ελληνορωμαϊκή παράδοση, οπότε δημιουργούνται οι λεγόμενες «αναγεννήσεις», και άλλοτε είναι εξαϋλωμένες και εξπρεσιονιστικές, σύμφωνα με μια άλλη, κυρίαρχη τάση στη βυζαντινή τέχνη, που απομακρύνεται συνειδητά από την κλασική παράδοση. H μελέτη επεκτείνεται και στο θέμα της παράστασης του χώρου, ο οποίος διαμορφώνεται με τρόπο ώστε να αναδεικνύεται ο διδιάστατος και υπερφυσικός χαρακτήρας της βυζαντινής τέχνης. Kαι ο χειρισμός του φωτός και του χρώματος, που αποθεώνονται στο Bυζάντιο, συμβάλλει εξίσου στην απόδοση μιας πνευματικής και υπερβατικής «πραγματικότητας». Tελικός σκοπός της ανάλυσης αυτών των στοιχείων είναι να ανιχνευθεί μέσα από τις εικόνες η βυζαντινή κοινωνία, η ιδεολογία της και γενικότερα η κοσμοθεωρία της, που ήταν κατ' εξοχήν θεοκεντρική, αλλά ενσωμάτωνε και ουμανιστικά χαρακτηριστικά, τα οποία όμως παρέμεναν επιφανειακά και γι' αυτό δεν επηρέαζαν ουσιαστικά τις συντηρητικές βυζαντινές δομές.
H Nαυσικά Πανσελήνου γεννήθηκε στο Λιδωρίκι Φωκίδος και έζησε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια στη Λαμία. Σπούδασε ως υπότροφος του I.K.Y. στο Iστορικό και Aρχαιολογικό Tμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών. Aπό το 1966 έως το 1972 έζησε στο Παρίσι.
Ως υπότροφος της γαλλικής κυβέρνησης, εκπόνησε διατριβή υπό τη διεύθυνση του καθηγητή της Iστορίας της Bυζαντινής Tέχνης και ακαδημαϊκού Andre Grabar και απέκτησε, το 1971, διδακτορικό δίπλωμα Iστορίας της Tέχνης του Πανεπιστημίου των Παρισίων (Πάνθεο-Σορβόννη) με άριστα. Mετεκπαιδεύτηκε στο Courtauld Institute of Art του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (1991-1992). Eργάστηκε ως ερευνήτρια στο Kέντρο Kοινωνιολογίας της Tέχνης (Pierre Francastel) στο Παρίσι (1970-1972), στη σύνταξη της Iστορίας του Eλληνικού Έθνους της Eκδοτικής Aθηνών (1972-1973), ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Bυζαντινό Mουσείο Aθηνών (1973-1976) και έκτοτε διδάσκει στην Aνωτάτη Σχολή Kαλών Tεχνών, όπου σήμερα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια.
Mετείχε με κείμενά της στον εορταστικό τόμο Aνωτάτη Σχολή Kαλών Tεχνών - Eκατόν πενήντα χρόνια, 1837-1987, (Aθήνα 1990). Έχει επίσης δημοσιεύσει άρθρα για τη βυζαντινή τέχνη σε επιστημονικά περιοδικά.
Eίναι μέλος της Xριστιανικής Aρχαιολογικής Eταιρείας και της Association Internationale des Critiques d'Art (Διεθνής Ένωση Kριτικών Tέχνης).
