Νέα Υόρκη 1956. Ο Χεσούς ντε Γκαλίντεθ, συγγραφέας, νομικός, εξόριστος εκπρόσωπος του Βασκικού Εθνικιστικού Κόμματος στη Νέα Υόρκη και συνεργάτης του FBI και της CIA, ετοιμάζει μια διατριβή με θέμα τις δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής. Η εργασία του εστιάζει στη μορφή του Ραφαέλ Λεόνιδας Τρουχίγιο, τυράννου του Άγιου Δομίνικου, και στο απάνθρωπο καθεστώς του. Λίγο μετά την παρουσίαση της διατριβής του, ο Γκαλίντεθ απάγεται και μεταφέρεται στη Δομινικανή Δημοκρατία, όπου τα ίχνη του χάνονται για πάντα. Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, η Αμερικανίδα φοιτήτρια Μίριελ Κόλμπερτ, που εκπονεί διδακτορική διατριβή για την "Ηθική της αντίστασης", προσπαθεί να συμπληρώσει το παζλ της εξαφάνισης και του θανάτου του Βάσκου πολιτικού ακτιβιστή, και βρίσκεται στο στόχαστρο των ίδιων σκοτεινών δυνάμεων που ευθύνονται για το θάνατό του.
Ακροβατώντας ανάμεσα στο δημοσιογραφικό χρονικό, την ιστορική έρευνα και τη μυθοπλασία, ο Μονταλμπάν αφηγείται -με μιαν αφήγηση αποσπασματική και πρισματική, όπως και οι αλήθειες που επιχειρεί να μεταδώσει- ένα πραγματικό ιστορικό γεγονός: την εξαφάνιση και δολοφονία του Χεσούς ντε Γκαλίντεθ. Ταυτόχρονα, γράφει ένα σκοτεινό και υποβλητικό πολιτικό θρίλερ, που συνδυάζει το ντοκουμέντο με την "αστυνομική" πλοκή, πάνω στην πάντα επίκαιρη βία της πολιτικής εξουσίας. Στο "Γκαλίντεθ. Το ανώφελο πρόσωπο του θανάτου", ο αγώνας για τη δημοκρατία συνομιλεί με την επαναστατική βία, η δράση του πολιτικού ακτιβιστή με αυτήν του πράκτορα μυστικών υπηρεσιών, η βία και διαφθορά δικτατορικών καθεστώτων με αντίστοιχους μηχανισμούς καταστολής και δίωξης της δημοκρατίας. Μέσα από τον αέναο κύκλο της πολιτικής βίας ο Μονταλμπάν αναδεικνύει το "ανώφελο πρόσωπο του θανάτου".
Το "Γκαλίντεθ: Το ανώφελο πρόσωπο του θανάτου" έχει τιμηθεί με το Εθνικό Βραβείο Πεζογραφίας (Ισπανία, 1991) και το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (1992). Το 2002 γυρίστηκε σε ταινία με τίτλο "Υπόθεση Γκαλίντεθ" με τους Saffron Burrows και Harvey Keitel στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1939. Έγραψε και δημοσίευσε ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και δοκίμια. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του συγκαταλέγονται τα ακόλουθα: "Μια συναισθηματική αγωγή", "Μαρξιστικά ζητήματα", "Πράγα", "Συναισθηματικό χρονικό της Ισπανίας", "Υποφυσιολογικό μανιφέστο", "Ο πιανίστας", "Συναισθηματικό χρονικό της μεταπολίτευσης", "Happy End" και "Γεύματα με ανησυχητικά άτομα". Ώσπου εμφανίζεται ο ιδιόρρυθμος ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο στο μυθιστόρημα "Εγώ σκότωσα τον Κέννεντυ" (1970). Η πρωτότυπη μυθιστορηματική αφήγηση του Μονταλμπάν ανοίγει με αυτό το έργο νέους λογοτεχνικούς δρόμους και καθιερώνει τη Σειρά "Πέπε Καρβάλιο". Εκτός από τα βραβεία για τις "Θάλασσες του Νότου", ο Μ.Β. Μονταλμπάν έχει κερδίσει το Εθνικό Βραβείο Αφηγήματος της Ισπανίας, το Ευρωπαϊκό Βραβείο Μυθιστορήματος (1992) για το έργο του πάνω στον Ισπανό συγγραφέα και πολιτικό Galindez και το 1995 του απονεμήθηκε το Εθνικό Βραβείο Ισπανικών Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Το 2000, ο Μονταλμπάν κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο Grinzane-Cavour για την προσφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία. Έφυγε ξαφνικά από καρδιακή προσβολή, τον Οκτώβριο του 2003 περιμένοντας μια πτήση στο αεροδρόμιο της Μπανγκόγκ.
