Δημήτρης Χατζής: Η μετάβαση από την παραδοσιακή στη σύγχρονη κοινωνία


Συγγραφέας : Αραμπατζή, Χριστίνα Α.
Εκδότης : Ζήτη
Έτος έκδοσης : 2011
ISBN : 978-960-456-262-6
Σελίδες : 67
Σχήμα : 21x14
Κατηγορίες : Νεοελληνική λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

12.78 € 10.10 €




Ο Δημήτρης Χατζής είναι ένας από τους σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής μας πεζογραφίας. Ακολουθεί τη γραμμή της ελληνικής ηθογραφίας με καθαρά όμως ανανεωτικούς στόχους. Τόσο ως λογοτέχνης, όσο και ως πολιτικός διανοούμενος καταγράφει τις αλλαγές και τις ανακατατάξεις στην ελληνική κοινωνία, ενώ ενδιαφέρεται για αναπροσανατολισμούς και αναζητήσεις που ανιχνεύονται στο έργο του και συνιστούν την ιδιαιτερότητά του. Η ηθογραφία του δε χαρακτηρίζεται από τη ρομαντική "λαογραφική" διάθεση της γενιάς των ηθογράφων του 1880, αλλά από τον αντιρομαντισμό, το ρεαλισμό, όπως είχε πει κι ο ίδιος στην "εξομολόγηση". Μέσα από τα διηγήματά του ξεπηδά η επαρχιακή κοινωνία του μεσοπολέμου καθώς και η μεταπολεμική, των οποίων όμως τα στοιχεία έχουν οικουμενικό χαρακτήρα και καθολική απήχηση. Εμβαθύνει στις περιπέτειες των ηρώων του, στην υπαρξιακή τους αγωνία, αναζητώντας τη συνάρτησή τους με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες σε μια διαδικασία δυναμική. Οι ήρωές του δεν είναι στατικοί, αλλά εξελίσσονται. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι μέσα από μια διαλεκτική σχέση που έχει ως βασικές της συνιστώσες το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά και την ανθρώπινη φύση, αγωνίζονται να φτάσουν εκεί που ονειρεύτηκαν. Άνθρωποι απλοί, αλλά προβληματισμένοι ελπίζουν και βρίσκονται σε αέναη κίνηση, ψάχνοντας να βρουν τον προσανατολισμό τους μέσα από τις αντιξοότητες. Και σε αυτό βοηθούν οι ιδιαίτερες περιστάσεις που διαμορφώνονται στο πέρασμα από τη μια εποχή στην άλλη, από την παραδοσιακή δηλαδή στη σύγχρονη κοινωνία. Στα κοινωνικά μεταίχμια, στο "τέλος" μιας εποχής και στο ξεκίνημα μιας άλλης έχει τοποθετήσει τους ήρωές του, εκεί όπου οι οικονομικές, ιδεολογικές και πολιτικές ανακατατάξεις συνθέτουν μια νέα τάξη πραγμάτων, στην οποία ο ανθρώπινος κόπος και πόνος για την επιβίωση αναδεικνύονται υπέρτατοι μέσα από συγκρούσεις και εσωτερικές αντιφάσεις. Εδώ, "στον αγώνα του ανθρώπου με τον εαυτό του, με το κοινωνικό περιβάλλον, με τις αδιάκοπες μεταβολές που παρατηρούνται στις οικονομικές συνθήκες της ζωής ή στις τύχες του πολέμου" έχει επικεντρώσει την προσοχή του ο Δημήτρης Χατζής αλλά και το ενδιαφέρον του, προσπαθώντας να τον αποτυπώσει μέσα στην πεζογραφία του. Καλλιέργησε κυρίως το διήγημα με ιδιαίτερη προτίμηση στη διείσδυση στα ενδόμυχα της ανθρώπινης ψυχής. Οι ανησυχίες του συγγραφέα και οι ιδιαιτερότητές του κυριαρχούν σε όλο του το έργο από τη "Φωτιά" (1946) ως το "Διπλό βιβλίο" (1976). Στη "Φωτιά", το πρωτόλειο έργο του, αναφέρεται στα γεγονότα της περιόδου 1943-1944. Το έργο του αυτό, "άρτιο μυθιστόρημα" το χαρακτήρισε ο Αυγέρης, που δημοσιεύθηκε το 1946, έχει ως θέμα του την Αντίσταση. Είναι ένα ιδιαίτερο έργο, καθώς περιγράφει τη δράση των αντάρτικων ομάδων στα βουνά της Ρούμελης με έναν ξεχωριστό τρόπο χάρη στο ρεαλιστικό του ύφος και την αλήθεια της ζωής που κλείνει μέσα του. Η ίδια ψυχογραφική διάθεση διακρίνεται και στη "Θητεία" (αγωνιστικά κείμενα 1940 -1950), όπου όμως η συναισθηματική φόρτιση είναι πιο έντονη. Στη συνέχεια, με το ενδιαφέρον του συγγραφέα στραμμένο στις ανακατατάξεις που είχαν αρχίσει στην παραδοσιακή κοινωνία, έχουμε "Το τέλος της μικρής μας πόλης", μια συλλογή διηγημάτων που πρωτοδημοσιεύθηκε στη Ρουμανία το 1953, ενώ η πρώτη ολοκληρωμένη έκδοσή της στην Ελλάδα έγινε το 1963. Στο προαναφερθέν έργο οι άνθρωποι, "χαρακτήρες πολύτροποι και αμφίσημοι", αγωνίζονται να επιβιώσουν μέσα σε μια κοινωνία που φθίνει. Και καθώς η δράση τους είναι η συνισταμένη εξωτερικών και εσωτερικών παραγόντων αδυνατούν πολλές φορές να αποδεσμευτούν από την έως τότε ζωή τους, που κλονίζεται συγκρουόμενη με τον καινούριο κόσμο. Έτσι βιώνουν τη συντριβή της παρακμασμένης κοινωνίας τους, διατηρώντας ωστόσο την περηφάνεια και την αξιοπρέπειά τους. Όπως εξάλλου και ο ίδιος ο Χατζής έλεγε, ο κόσμος της μικρής μας πόλης ήταν "ένας κόσμος που πίστευε και δεν πίστευε", καθώς οι αλλαγές υπέσκαπταν το κοινωνικό οικοδόμημα. Στο ίδιο μεταίχμιο αναφέρεται και το έργο "Ανυπεράσπιστοι" (1966), όπου διακρίνεται μια κλιμάκωση σε σχέση με τη διάλυση που έχει επιφέρει το τέλος της μικρής μας πόλης και τον τρόπο δράσης τ

Η Χριστίνα Αραμπατζή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στη Λαογραφία, και τη διδακτορική της διατριβή στη Νεοελληνική Ιστορία. Είναι Σχολική Σύμβουλος φιλολόγων και ασχολείται με θέματα Ιστορίας, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και Διδακτικής φιλολογικών μαθημάτων, έχοντας ανάλογες δημοσιεύσεις.






e-mail Facebook Twitter