Δημώδη βυζαντινά

Μελέτες
Συγγραφέας : Αλεξίου, Στυλιανός, 1921-2013
Εκδότης : Στιγμή
Έτος έκδοσης : 1997
ISBN : 978-960-269-169-4
Σελίδες : 222
Σχήμα : 25x17
Κατηγορίες : Βυζαντινή γραμματεία - Ιστορία και κριτική

19.17 € 14.19 €




Με τη νέα αυτή έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει συγκεντρωμένες δεκαπέντε εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου σχετικές με τη βυζαντινή ποίηση σε δημώδη γλώσσα, οι οποίες βρίσκονταν ως τώρα σε τόμους περιοδικών, πρακτικά συνεδρίων της Ακαδημίας Αθηνών, και σε διάφορα τιμητικά αφιερώματα. Τα σχετικά με την ακριτική ποίηση άρθρα συμπληρώνουν τις εκδόσεις του ιδίου "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και το Άσμα του Αρμούρη", "Ερμής" 1985, και "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και τα άσματα του Αρμούρη και του Υιού του Ανδρονίκου", "Ερμής" 1990 και "Εστία" 1994. Η αναδημοσίευση όλων των άρθρων θα είναι και μεθοδολογικά χρήσιμη, αφού στις μέρες μας παρατηρείται από ορισμένη πλευρά, χωρίς νέα επιχειρήματα, μία οπισθοχώρηση, ως προς τον Ακρίτη, σε παλιές θέσεις του Νικολάου Πολίτη, Π. Καλονάρου και J. Mavrogordato, καθώς και μεγάλη σύγχυση σε ζητήματα μετρικά, ερμηνευτικά και εκδοτικά. Η Εισαγωγή του παρόντος τόμου προσφέρει μία ενημερωμένη επανεξέταση θεμάτων χρονικής βαθμίδας, ιστορικότητας και αξιολόγησης, καθώς και παρατηρήσεις σχετικές με άγνωστες ως τώρα πηγές του Ακρίτη. Άλλα άρθρα αφορούν στα Προδρομικά Ποιήματα και σε γενικότερα προβλήματα βυζαντινής ιστορίας (θεωρία του Cyril Mango), ορολογίας κ.ά. Δύο από τις εργασίες (ανακοινώσεις στο εξωτερικό για το μέτρο των Προδρομικών και για τον Emile Legrand) δημοσιεύονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Περιέχονται τα κείμενα: - Εισαγωγή - Σημείωμα για τη χρονολόγηση του "Αρμούρη" - Σημείωμα για την κατοικία, τον κήπο και τον τάφο του Διγενή - Παρατηρήσεις στον "Ακρίτη" - Ο "Διγενής Ακρίτης" του Εσκοριάλ - Παρατηρήσεις στα "Πτωχοπροδρομικά" - Για την έκδοση του "Ακρίτη" και του "Αρμούρη" - Τα Ακριτικά του Ι. Κ. Προμπονά - Το τραγούδι του "Αρμούρη" - Ένα βιβλίο του Γ. Ι. Θανόπουλου - Ιστορικά και γεωγραφικά στον "Διγενή Ακρίτη" - Η έκδοση του "Πτωχοπροδρόμου" από τον Hans Eideneier - Digenes Akrites: Escorial or Grottaferrata? An Overview - Η ορολογία των περιόδων της λογοτεχνίας μας - Κριτικά στον "Διγενή" - Διορθωτικά στον "Πτωχοπρόδρομο" - Ένα βιβλίο για το Βυζάντιο - Βυζαντινοί "δεκαεπτασύλλαβοι" - Ο Emil Legrand ως εκδότης δημώδους βυζαντινής και κρητικής ποίησης - Συντομογραφίες - Πρώτες δημοσιεύσεις - Ευρετήριο ονομάτων - Βιβλία του Στυλιανού Αλεξίου

Ο Στυλιανός Αλεξίου (1921-2013) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, γιος του του ποιητή Λευτέρη Αλεξίου, εγγονός του λογίου και εκδότη Στυλιανού Αλεξίου και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου και της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Το 1946 αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταξύ 1951-52 παρακολούθησε με υποτροφία μεταπτυχιακά μαθήματα στην Ecole Normale Surerieure, στο Παρίσι. Το 1959 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1961 παρακολούθησε μαθήματα στη Χαϊδελβέργη, με υποτροφία του Ιδρύματος Humboldt. Υπήρξε διακεκριμένος αρχαιολόγος, φιλόλογος και μελετητής τόσο της κλασικής, όσο και της βυζαντινής και της νεότερης ελληνικής γραμματείας και ομότιμος καθηγητής υστεροβυζαντινής, δημώδους και κρητικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε από το 1977 έως το 1991. Προηγουμένως είχε διατελέσει μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας από το 1947, όταν διορίστηκε αρχικά στη Ρόδο, έως το 1977, όταν παραιτήθηκε για να αναλάβει τα διδακτικά του καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ως αρχαιολόγος διετέλεσε Έφορος Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης (1961-1962), Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου (1962-1977). Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου και επίτιμος διδάκτωρ των πανεπιστημίων Padova και Κύπρου. Στο πλαίσιο των ανασκαφών του, ανακάλυψε τους υστερομινωικούς τάφους του Λιμένος Κνωσού και τους πρωτομινωικούς θολωτούς τάφους της Λεβήνος (Λέντα). Στο μουσείο Ηρακλείου δημιούργησε μια νέα πτέρυγα και την αίθουσα της Συλλογής Γιαμαλάκη. Επίσης, ίδρυσε τα αρχαιολογικά μουσεία Χανίων και Αγίου Νικολάου. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων ("Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός"), καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης στο ΙΕ΄ - ΙΖ΄ αι. Άλλες εργασίες του αφορούν σε θέματα ιστορικής γλωσσολογίας και σε ετυμολογήσεις λέξεων του κρητικού ιδιώματος και των νέων ελληνικών. Το 1993 τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, και το 2003 με τον Χρυσού Σταυρό του Τάγματος της Τιμής. Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τελευταία του εργασία ήταν η φιλολογική έκδοση του "Κρητικού" του Διονυσίου Σολωμού από τις εκδόσεις Κίχλη (Νοέμβριος 2013). Έφυγε από τη ζωή ακμαίος, πνευματικά, στο Ηράκλειο, την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013, σε ηλικία 92 ετών.






e-mail Facebook Twitter