Το ταξίδι γραφής της πορείας του πανεπιστημιακού θεσμού στον νεοελληνικό κοινωνικό σχηματισμό και κυρίως του ρόλου της φοιτητικής συνιστώσας του σε στενή συνάρτηση με το κοινωνικο-πολιτικό γίγνεσθαι συνεχίζεται μετά τον πρώτο τόμο- που κάλυψε την περίοδο από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1837 μέχρι το 1909- και σε τούτον τον δεύτερο τόμο ο οποίος προσεγγίζει την περίοδο από το κίνημα στο Γουδί το 1909 μέχρι και την επιβολή της τριπλής κατοχής το 1941.
Πρόκειται για μια γραφή που επιχειρήθηκε μέσα από συνέχειες στις στήλες του μηνιαίου ένθετου "Παιδεία και Κοινωνία" της εφημερίδας Αυγή, εμπλουτισμένη όμως και με αρκετά νέα δεδομένα.
Στόχος δεν είναι απλώς η γνώση του χθες, αλλά η ανάδειξη βασικών προβλημάτων που ταλανίζουν τις δύο συνιστώσες ενηλίκων διανοουμένων πολιτών-καθηγητών και φοιτητών- οι οποίες συναποτελούν αυτόν τον ιδιότυπο προκρατικό και σε μεγάλο βαθμό αυτοδιοικούμενο δημόσιο θεσμό και η αναγωγή αυτού του χθες στο σήμερα. Επιχειρεί δηλαδή να ψαύσει, μέσα από την παρακολούθηση του χθες χρόνου του ελληνικού πανεπιστήμιου, τις σταθερές που συνέχουν αυτόν τον θεσμό, τις συνέχειες και ασυνέχειες της παρουσίας του και κυρίως τον αυξημένο ιδεολογικό, πολιτικό-πολιτισμικό ρόλο και λόγο που παράγει, πολλές φορές με καταλυτικές συνέπειες στον νεοελληνικό κοινωνικό σχηματισμό.
Η προσέγγιση της πανεπιστημιακής πορείας σε αυτόν τον τόμο αναμετριέται με μια ιδιαίτερα σημαντική και πολυσήμαντη περίοδο για την εξέλιξη της κοινωνικο-πολιτικής και πολιτισμικής μας πραγματικότητας. Περίοδο κατά την οποία η χώρα αλλάζει ριζικά σε όλα τα επίπεδα...
Τον τόμο συμπληρώνει αναλυτικό επίμετρο με τις αντίστοιχες εξελίξεις μέχρι τις πιο πρόσφατες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην περίοδο της Δικτατορίας του 1967 και στον ρόλο του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, καθώς και στα χρόνια της Μεταπολίτευσης με τις προοδευτικές κατακτήσεις, τα πισωγυρίσματα μιας καπιταλιστικής νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής και όχι μόνο 'αντιμεταρρύθμισης' και τις ελπίδες επαναφοράς της Παιδείας στο αξιακό της βάθρο, ως δημόσιο κοινωνικό αγαθό, μέσω της ανάδειξης στην κυβέρνηση της ανανεωτικής ριζοσπαστικής αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Άλκης Ρήγος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Σπούδασε Πολιτική Επιστήμη στην Πάντειο Α.Σ.Π.Ε. και είναι διδάκτορας της ίδιας σχολής από το 1987, με τίτλο διδακτορικής διατριβής "Κοινωνικές διαστάσεις της πολιτικής σκηνής στη Β΄ Ελληνική Δημοκρατία (1924 -1935)". Διδάσκει Πολιτική Επιστήμη, Ελληνική Πολιτική και Κοινωνικά Κινήματα στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου από το 1975 ως επιστημονικός βοηθός και στη συνέχεια ως μέλος του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού. Σήμερα υπηρετεί στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή στο ίδιο τμήμα. Για τη διετία 2001- 2003 εκλέχτηκε πρόεδρος του τμήματος και είναι μέλος της Συγκλήτου του Παντείου Πανεπιστημίου. Παράλληλα είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, του Διοικητικού της Συμβουλίου από το 1994 και Γενικός Γραμματέας 1998 -2000, καθώς και της Συντακτικής Επιτροπής της Επιθεώρησης Πολιτικής Επιστήμης . Επίσης ανάμεσα σε σειρά άλλών συμμετοχών του σε επιστημονικές εταιρίες, συλλόγους και ενώσεις πολιτών είναι και μέλος της Ελληνικής Ενώσεως για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Συνεργάτης του Δικτύου Κινήσεων για τα Πολιτικά Κινήματα Δικαιώματα, της Κίνησης ενάντια στον Ρατσισμό και του Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών. Ιδρυτικό μέλος του "Συνδέσμου Θεόφιλος Βεϊκος για την κριτική σκέψη και την Φιλοσοφική Παιδεία" καθώς και του Σωματείου "Φίλοι του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα".
Ταυτόχρονα συμμετέχει ενεργά στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα και ιδιαίτερα στα συνδικαλιστικά του Πανεπιστημιακού χώρου
Κυριότερα έργα του :
- "Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία 1924- 1935. Κοινωνικές διαστάσεις της πολιτικής σκηνής". Προλ. Νίκος Σβορώνος. [ Ιστορική Βιβλιοθήκη / Θεμέλιο] Αθήνα 1988.
- "Προσεγγίσεις Νεοελληνικής Πολιτικής" [ Παπαζήσης ] Αθήνα 1990
- "Τα Κρίσιμα Χρόνια .Τομ. α΄ 1922- 1935. Τομ. β΄ 1935 - 1941" [ Παπαζήσης] Αθήνα 1995
- "Πανεπιστήμιο. Ιδεολογικός ρόλος και λόγος. Από τον Μεσαίωνα στη Νεωτερικότητα". [ Παπαζήσης ] Αθήνα 2000. Άρθρα του αναφερόμενα σε θέματα ελληνικής πολιτικής, ιδεολογίας, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, οικονομίας της πληροφορίας και Μαζικών Μέσων Ενημέρωσης, εργατικού, γυναικείου και φοιτητικού κινήματος, καθώς και του Πανεπιστημιακού Δημόσιου Θεσμού έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους, επιστημονικά περιοδικά και στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο όλου του πολιτικού φάσματος. Έχει λάβει μέρος σε επιστημονικές και πολιτικές εκπομπές σε διάφορα ραδιοτηλεοπτικά μέσα και έχει επιμεληθεί ως ιστορικός σύμβουλος ντοκιμαντέρ 25 συνολικά επεισοδίων για τον Ελληνικό μεσοπόλεμο (1922- 1941) στην κρατική τηλεόραση.
Ήταν επιστημονικός υπεύθυνος έρευνας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για την Διαπολιτισμική προσέγγιση του γνωστικού αντικειμένου "Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος με έμφαση στα Κοινωνικά Δικαιώματα". Τα αποτελέσματα της έρευνας (ερωτηματολόγιο για τις ρατσιστικές ή μη αντιλήψεις των μαθητών) καθώς και το εκπαιδευτικό υλικό (βίντεο - ταινίες, εκπαιδευτικά παιχνίδια, αφίσες, τρόποι διδασκαλίας κ.α.) έχουν κατατεθεί στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Επίσης έχει συμμετάσχει :
Ως μέλος επιτροπής κρίσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για την αξιολόγηση του διδακτικού βιβλίου "Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα"
Ως υπεύθυνος επιτροπής κρίσης για την αξιολόγηση βοηθημάτων σε CD/ ROM του μαθήματος Πολιτικής Επιστήμης για την Γ΄ Γυμνασίου. Έχει δημοσιεύσει σειρά βιβλιοκριτικών καθώς και εισαγωγές βιβλίων με πιο πρόσφατες :
- Την εισαγωγή και επιμέλεια (με την Γ. Αθανασάτου και τον Γ. Σεφεριάδη ) του συλλογικού τόμου: "Η Δικτατορία 1967 - 1974. Πολιτικές Πρακτικές - Ιδεολογικός Λόγος - Αντίσταση". [ Καστανιώτης] Αθήνα 1999. Στον τόμο περιλαμβάνεται και άρθρο του με τίτλο "Φοιτητικό Κίνημα και Δικτατορία"
- Την εισαγωγή και επιμέλεια μαζί με τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά του συλλογικού τόμου της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης: "Η Πολιτική σήμερα. Ο Νίκος Πουλαντζάς και η επικαιρότητα του έργου του". { Θεμέλιο } Αθήνα 2001
- Τον πρόλογο στο Σμυρνής Κ: "Εργατική είδηση και Εργαζόμενοι" {Α.Α Λιβάνης } Αθήνα 2001. Παράλληλα έχει την ευθύνη παρακολούθησης της εργασίας υποψηφίων
