Το δυτικό τμήμα της εύφορης πεδιάδας που δημιούργησε ο ποταμός Νέστος δεν θεωρείται σήμερα τμήμα της Θράκης. Ωστόσο, ιστορικά και φυσικά δεν μπορεί να αποχωριστεί από την υπόλοιπη πεδιάδα της Δυτικής Θράκης, που εκτείνεται κατά μήκος του Θρακικού Πελάγους. Μακραίωνη είναι η ιστορία της επαρχίας Νέστου και μεγάλη η κινητικότητα των πληθυσμών. Πάντα, όμως, η παρουσία των Ελλήνων έδινε τον χαρακτήρα, δημιουργώντας την ταυτότητα του τόπου. Η περιοχή αποτέλεσε ένα από τα καταφύγια των προσφύγων της πάλαι Ελληνικής Ανατολής.
"Πικρό θα είναι το ψωμί σας και τα παιδιά σας θα πεθαίνουν από την ελονοσία!", δήλωσε απαισιόδοξα φεύγοντας προς την Τουρκία, ο Χότζας ενός χωριού του Νέστου, το οποίο οι μουσουλμάνοι κάτοικοι του παρέδιδαν στους ταλαιπωρημένους Ρωμηούς πρόσφυγες, σύμφωνα με τη Συνθήκη της ανταλλαγής των πληθυσμών του 1923. Όμως, σε λίγα χρόνια, όχι μόνο εξαφανίστηκε η ελονοσία, αλλά και η απόδοση των καλλιεργειών γύρω από το χωριό, όπως και στον υπόλοιπο κάμπο, έφτασε να είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο.
Ο συγγραφέας του βιβλίου, τον οποίο ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη που μας έδειξε, κατορθώνει να δώσει μία συνθετική ιστορική παρουσίαση, παρόλο που δεν είναι ακαδημαϊκός ιστορικός. Δεν θέλουμε να πούμε ότι αυτό είναι κάτι μοναδικό. Είναι, όμως, σημαντικό και χαρακτηριστικό, αφού στην πατρίδα μας μία εκδήλωση της αγάπης των κατοίκων για τον τόπο τους είναι και η ευαισθησία, που οδηγεί τους τοπικούς ερευνητές στην καταγραφή της πραγματικότητας και της ιστορίας του τόπου τους. Έχει, λοιπόν, αυτό το βιβλίο το χάρισμα να είναι προσπάθεια και καρπός
κατανόησης του τόπου μέσα από το ιστορικό του παρελθόν. Τέτοιες στάσεις και πράξεις, όπως επίσης είναι και η οικονομική στήριξη της έκδοσης από το Δήμο Χρυσούπολης, πιστεύουμε πως έχουν σήμερα σημασία και είναι απαραίτητες για τη σωστή βίωση του παρόντος και την ασφαλή συγκρότηση του μέλλοντος .
Ο Χρήστος Στ. Κοζαρίδης γεννήθηκε στο Αμμόβουνο Ορεστιάδας Έβρου το 1962 και σπούδασε στην Οδοντιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης. Κατάγεται από προσφυγική οικογένεια Θρακιωτών. Ο πατέρας του είναι Γκαγκαβούζης, από το Κοτζά Χιντίρ, χωριό κοντά στο Χάσκιοϊ, και η μητέρα του, Μαρία Τουφάκη, από την Καράμτζα του Ουζούν Κιοπρού. Από το 1989 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Χρυσούπολη Καβάλας, τόπο καταγωγής της συζύγου του Νίκης Καραουλάνη. Είναι μέλος πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων και ασχολείται ενεργά με τα κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά δρώμενα της επαρχίας Νέστου. Έχοντας διαμορφώσει από μικρός συνείδηση της καταγωγής του, συμμετείχε και μελέτησε τα ήθη και τα έθιμα του χωριού του και της ιδιαίτερης πατρίδας του. Αυτό ήταν η αφορμή για να ασχοληθεί συστηματικά με την ιστορία και τη διαδρομή των προσφύγων της Ανατολικής Θράκης, από την πατρίδα τους στην περιοχή της επαρχίας Νέστου.
