Έρευνα σε Αρχετυπικά Θέματα

Ο τίτλος «Έρευνα σε Αρχετυπικά Θέματα» ίσως να προκαλέσει απορίες. Η λέξη «αρχέτυπο» φανερώνει δύο πράγματα: τον τύπο ή αποτύπωμα και την αρχή. Η σύνθεσή τους δηλώνει έναν αρχικό τύπο ή αρχικό αποτύπωμα.

Η εσωτερική ζωή του ανθρώπου, όπως γνωρίζουν όσοι έχουν κάποια εξοικείωση μ’ αυτήν, εμφανίζει ορισμένα τέτοια πανάρχαια, αρχέγονα αποτυπώματα, που συνιστούν εστίες συμπυκνωμένης ψυχικής ζωής. Αλλά μιας ζωής αρχέγονης, όπως ήταν όταν πρωτοεμφανίστηκε η ψυχική ζωή, τότε δηλ. που ήταν πολύ κοντά ακόμη στην αρχική πηγή της ή στον «αποτυπωτή» των αρχετύπων.

Πολύ πριν ο άνθρωπος αναπτύξει τη διαφοροποιημένη λειτουργία της διανόησης, εκφραζόταν άμεσα με τα αρχέτυπα. Η ζωή του, η κοσμοθεωρία του, η θρησκεία του, η τέχνη του, εκδήλωναν τα αρχέτυπα που έβαζαν σε κίνηση τον ψυχικό κόσμο. Τα αρχέτυπα ήταν στο προσκήνιο μέχρι την Αναγέννηση, ακόμα και μέχρι τη Γαλλική διαφώτιση. Από τότε ο άνθρωπος άρχισε να στηρίζεται στη λειτουργία της διανόησης, οπότε τα αρχέτυπα υποχώρησαν στο βάθος της ανθρώπινης ψυχής. Αναγκασμένα από τον ίδιο τον άνθρωπο να ζουν μια κρυφή ζωή, δεν παύουν, ωστόσο, να επηρεάζουν σχεδόν όλες τις ανθρώπινες εκδηλώσεις. […]

Μερικά απ’ αυτά τα αρχέτυπα ή τις αρχετυπικές καταστάσεις και τον ανώτερο στόχο που επιδιώκουν, ερήμην της συνειδητής διανόησης του σύγχρονου ανθρώπου, θελήσαμε να επισημάνουμε σε ορισμένα έργα της λογοτεχνίας και της τέχνης, ή σε θέματα της μυθολογίας, ακόμα και της επιστήμης. Ως ποιο σημείο πετύχαμε το στόχο μας, αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη.