Στενή είναι η σχέση των μνημείων με την ιστορία των λαών που τα δημιούργησαν. Προσθέτουν αναμφίβολα μια σημαντική μαρτυρία σε ένα πλήθος άλλων ιστορικών δεδομένων και συμπληρώνουν τις γραπτές πηγές, που αποτελούν τον θεμέλιο λίθο της ιστορίας.
Τα βυζαντινά μνημεία συγκροτούν ένα μεγάλο κεφάλαιο του αρχιτεκτονικού πλούτου της χώρας μας. Οι ναοί, κέντρα λατρείας ζωντανά μέχρι σήμερα, είναι ταυτόχρονα αξιόλογα αρχιτεκτονήματα, με πλούσιο πολλές φορές γλυπτό διάκοσμο, που σηματοδοτούν μια εποχή και χαρακτηρίζουν την τέχνη της. [...] Θέμα του βιβλίου είναι οι εκκλησίες που κτίστηκαν στη διάρκεια του 12ου αιώνα στο Ελλαδικόν, στη μεγάλη δηλαδή επαρχία του βυζαντινού κράτους που περιελάμβανε τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, την Εύβοια και την Πελοπόννησο. [...] Δεν πρόκειται όμως για μια απλή καταγραφή μνημείων. Ερευνώνται συστηματικά και με αυστηρή επιστημονική μέθοδο τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά αυτών των ναών και ο πλούσιος γλυπτός τους διάκοσμος, στοιχεία που τους διακρίνουν από τα αντίστοιχα μνημεία που σώζονται σ' όλη την επικράτεια της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Την ιδιαίτερη σημασία της αρχιτεκτονικής των ναών του ελλαδικού χώρου κατά τον 12ο αιώνα καταδεικνύει και το γεγονός ότι τα μνημεία αυτά και η αρχιτεκτονική σύνθεση και μορφή τους χαρακτηρίζονται γενικότερα ως "ελλαδική σχολή". Αν συνυπολογίσει μάλιστα κανείς το γεγονός ότι πολύ λίγες γραπτές μαρτυρίες έχουν διασωθεί για την ιστορία του ελληνικού χώρου την περίοδο αυτή, οι ναοί αυτοί αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία. (Από τον πρόλογο του βιβλίου).
Ο Χαράλαμπος Μπούρας γεννήθηκε το 1933. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Ιστορία της Τέχνης στο Παρίσι. Διδάκτωρ των Πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης και της Σορβόνης. Ως αρχιτέκτων της Διευθύνσεως Αναστηλώσεως (1960-1966) εργάσθηκε για την αποκατάσταση μνημείων Βραυρώνος, Ωδείου του Αττικού, Μονής Οσίου Λουκά κ. ά. Εδίδαξε Ιστορία της Αρχιτεκτονικής στην Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου (1966-1974) και στην Σχολή Αρχιτεκτόνων του Μετσοβίου Πολυτεχνείου (1974-2000). Μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (1974-2005), μέλος και πρόεδρος της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (1975 κ.έ.), Γενικός Γραμματεύς της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας (1979-2000). Μεταξύ των δημοσιευμάτων του για αρχαία, βυζαντινά και νεώτερα μνημεία περιλαμβάνονται: "Βυζαντινά σταυροθόλια με νευρώσεις", (Αθήνα 1965), "Η αναστήλωσις της στοάς της Βραυρώνος", (Αθήνα 1967), "Νέα Μονή Χίου: Ιστορία και αρχιτεκτονική", (Αθήνα 1985), -(με την Λασκαρίνα Μπούρα), "Ελλαδική ναοδομία κατά τον 12ο αιώνα", (Αθήνα 2002), "Βυζαντινή και μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική στην Ελλάδα", (Αθήνα 2006).
