"Η Ελληνορωμαϊκή αυτοκρατορία" του Πωλ Βεν περικλείει την εξέλιξη του αρχαίου κόσμου και ανοίγει, έτσι, ένα παράθυρο για την κατανόησή του αλλά και για την κατανόηση όσων ακολούθησαν (του χριστιανισμού συμπεριλαμβανομένου). Εκ πρώτης όψεως ένας κοινός πολιτισμός αφού ο νικητής, η Ρώμη, αφομοιώνεται από τον πολιτισμό του κατακτημένου ελληνισμού. Αφομοιώνεται όμως εντελώς; Και, κυρίως, τι σημαίνει αυτή η αφομοίωση; Αυτή η πρώτη "παγκοσμιοποίηση" στην Ιστορία, που εξελίσσεται σε έναν κόσμο μεγάλης ποικιλίας ταυτοτήτων, ο οποίος ούτε την ενότητά του εξασφαλίζει αλλά ούτε και κονιορτοποιείται. Με δυο λόγια: και εθνικότητα και αυτοκρατορία.
Η πολιτιστική ομοιογένεια των δυο πολιτισμών, του ελληνικού και του ρωμαϊκού, αναλύεται στα διάφορα κεφάλαια του βιβλίου, χάρις σε μια σειρά θεμάτων που το ένα μετά το άλλο αναδεικνύουν τι είναι κοινό στους δυο πολιτισμούς αλλά και τι είναι ανομοιογενές ή διαφορετικό: η εξουσία, η ψυχολογία του πολίτη, οι κοινωνικές τάξεις, η ταυτότητα, η σχέση με την Ανατολή, η τέχνη και η πολιτική προπαγάνδα, η στάση απέναντι στη βία, το πάθος, η αναζήτηση της προσωπικής τελοιοποίησης.
Μακριά από τα εύκολα στερεότυπα περί πολιτισμών και ωραιοποιημένης πολιτιστικότητας, από την τρέχουσα ρητορεία περί ταυτοτήτων, το έργο του Πωλ Βεν είναι μια ιστορική διερεύνηση των αναπόφευκτων συγκρούσεων στα σημεία συνάντησης της διαφορετικότητας.
Ένα βιβλίο που μας οδηγεί στην αναθεώρηση όσων γνωρίζαμε για την αρχαιότητα, αλλά και σε έναν στοχασμό για τον σύγχρονο κόσμο και τη δική του παγκοσμιοποίηση.
Ο Πωλ Βεν (Paul Veyne), Γάλλος αρχαιολόγος και ιστορικός, γεννήθηκε το 1930 στην Αιξ-αν-Προβάνς. Σπούδασε στην Ecole Normale (1951-1955) και δίδαξε στην Ecole francaise de Rome (1955-1957) και στο πανεπιστήμιο της γενέτειράς του. Το 1971 δημοσίευσε το πρώτο δοκίμιό του για την επιστημολογία της ιστορίας "Comment on ecrit l'histoire". Από το 1975 ως το 1999 δίδαξε ρωμαϊκή ιστορία στο College de France, του οποίου παραμένει ομότιμος καθηγητής. Τo 1978 δημοσιεύτηκε το δοκίμιό του "Foucault revolutionne l'histoire", που εξετάζει τη σημασία του έργου του Φουκώ για την επιστήμη της ιστορίας (περιλαμβάνεται στο "Ο Μισέλ Φουκώ και οι ιστορικοί", Νήσος 2008). Άλλα σημαντικά έργα του: "Inventaire des differences" (Seuil 1976), "Le Pain et le Cirque" (Seuil 1976· το δεύτερο μέρος του, σελ. 185-373, έχει εκδοθεί στα ελληνικά, υπό τον τίτλο "Ο ελληνικός ευεργετισμός", Ζαχαρόπουλος 1993), "Les Grecs ont-ils cru a leurs mythes?" (Seuil 1983· ελλ. έκδ.: "Οι Έλληνες πίστευαν στους μύθους τους;", Ζαχαρόπουλος 1993), "La Societe romaine" (Seuil 1991), "Les Mysteres du gynecee", μαζί με τη F. Frontisi-Ducroux και τον F. Lissarrague (Gallimard 1998· ελλ. έκδ.: "Τα μυστήρια του γυναικωνίτη", Αλεξάνδρεια 2008), "Sexe et pouvoir a Rome" (Tallandier 2005), "L'Empire greco-romain" (Seuil 2005), "Quand notre monde est devenu chretien" (312-394) (Albin Michel 2007· ελλ. έκδ.: "Όταν ο κόσμος μας έγινε χριστιανικός (312-394)", Εστία 2012). Το 2012, δημοσίευσε μια νέα μετάφραση της "Αινειάδας" του Βριγίλιου (Belles Lettres).
