Η λαϊκή παράδοση και το δημοτικό τραγούδι


Συγγραφέας : Ευαγγέλου, Ιάσων
Εκδότης : Λεξίτυπον
Έτος έκδοσης : 2016
ISBN : 978-960-597-069-7
Σελίδες : 138
Σχήμα : 24x17
Κατηγορίες : Δημοτικά τραγούδια Λαογραφία, Ελληνική

12.50 € 8.75 €




Λαογραφία είναι η επιστήμη που έχει ως αντικείμενο την σπουδή του λαού. Τον λόγο και τη δραστηριότητα, του λαού. Την παράδοση, τις δοξασίες, τα ήθη, τα έθιμα, την άγραφο και γραπτή φιλολογία, την κοινωνική ανθρωπολογία, την ομαδική ψυχολογία, τη συλλογική σκέψη και γενικά τον λαϊκό πολιτισμό. Άλλοι όροι: Δημώδης φιλολογία (Popularliterature), Αγγλία Δημώδεις παραδόσεις (Populairestraditions), Γαλλία Γνώσεις του λαού (Folklore), Αγγλία Λαογνωσία (Volkskunde), Γερμανία - Ιστοριοδίφης = αντικειμενικός ερευνητής των ιστορικών γεγονότων. - Ιστοριογράφος = ο υποκείμενος σε ιστορικούς μύθους και θρύλους (και οι δύο κατηγορίες αφορούν τους Λαογνώστες). Στην οργανωμένη ελληνική Λαογραφία βρίσκεται πρώτος ο Νίκος Πολίτης το 1884. Η λαογραφία ερευνά και διατυπώνει τις εκδηλώσεις του βίου του λαού που είναι ιστορικά και γεωγραφικά καθορισμένος. Είναι στενά συνδεδεμένη προς όλες σχεδόν τις ηθικές επιστήμες και μερικές προς τις θετικές (βιολογικές, φυσικές, κ.ά). Η λαογραφία αγγίζει πολλούς κλάδος επιστημών, όπως: Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Θρησκειολογία, Ιστορία, Δικαιοσύνη, Στατιστική, Δημογραφία, Γλωσσολογία, Μυθολογία, Λογοτεχνία, Εικαστικές τέχνες κ.ά. Η λαογραφία ερευνά τις εκδηλώσεις του λαού που αποδίδονται όχι σε κάποιο γνωστό πρόσωπο, αλλά στο ανώνυμο πλήθος του παρελθόντος, που χάνεται μέσα στους μύθους, στα θρησκευτικά δρώμενα, στις ιστορικές παραδόσεις, στους θρύλους, στα μνημεία του λόγου και της τέχνης. Ως μνημεία του Λόγου θεωρούνται: 1) Τα τραγούδια (λυρικά, επικά, θρησκευτικά, σατυρικά, αστεία, άσεμνα, εορταστικά, εργατικά κ.ά.). 2) Οι Επωδές (= επαναλαμβανόμενες ωδές): το «ρεφρέν» τραγουδιού που επαναλαμβάνεται ως μαγικό ξόρκι, μόνιμο μοτίβο μουσικό (που διώχνει το κακό: «Κύριε ελέησον» – «Κύριε ελέησον»…). 3) Αινίγματα και λογοπαίγνια, γλωσσοδέτες, κ.ά. 4) Παροιμίες. 5) Παραμύθια. 6) Ευχές και όρκοι, βλασφημίες και κατάρες. 7) Παραδόσεις - αφηγήσεις ιστορικές. 8) Ευτράπελες διηγήσεις. 9) Λέξεις και φράσεις που αφορούν: Α) Δοξασίες και εικασίες: α) Προκαταλήψεις (= ανεξέταστες, εσφαλμένες και εκ των προτέρων αρνητικές γνώμες). β) Προλήψεις (= παράλογες αντιλήψεις: ο αριθμός 13 φέρνει ατυχία, η μαύρη γάτα φέρνει γρουσουζιά, κ.ά.). γ) Δεισιδαιμονίες (= παράλογη πίστη και φόβος σε υπερφυσικές δυνάμεις - βλαπτικές, μέσα στον χώρο της μαγείας και του εξορκισμού («δεισι» = δείδω: φοβούμαι + δαίμων). Β) Παραδοσιακές πράξεις: Οικιακή και οικογενειακή φροντίδα, Οικοσκευές, Διατροφή, Ενδύματα, Καλλωπισμός, Έθιμα (γέννηση, βάπτιση, θάνατος, κηδεία, πένθος, μνημόσυνα). Γ) Επαγγέλματα - Επιτηδεύματα: Γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, κυνήγι, οικοδόμοι, σιδερουργοί, γεφυροποιοί, μαστόροι εκκλησιών, ράπτες, φύλακες, στρατιωτικοί, κ.ά. Δ) Θρησκευτική λατρεία: Τελετές, θαυματουργές εικόνες, αγιάσματα, περίαπτα φυλαχτά, αναθήματα, πανηγύρεις, εορτές, κ.ά. Ε) Δημώδης ιατρική: Γιατροσόφια, κτηνιατρική, βοτανολογία, κ.ά. ΣΤ) Αστρολογία: Ζώδια, αποφράδες ημέρες. Ζ) Μαντική και Μαγεία, Δαιμονολογία, Εξορκισμοί, Βασκανία, κ.ά. Η) Αθλήματα, παιδιές, αγώνες. Θ) Μουσική και μουσικά όργανα. Ι) Χοροί. Ια) Λαϊκή Τέχνη, Καλλιτεχνία: Ζωγραφική, γλυπτική: αγγειοπλαστική, ξυλογλυπτική, μαρμαρογλυπτική, μεταλλουργία (χρυσοχόοι, ασημουργοί). (από την εισαγωγή του βιβλίου)

Ο Ιάσων Ευαγγέλου (φιλολογικό ψευδώνυμο του οφθαλμιάτρου και λογοτέχνη Ευάγγελου Ευαγγελίου), γεννήθηκε στο Βόλο το 1926. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ιατρική (πτυχίο 1954), Φιλοσοφία (πτυχίο 1974) και Θεολογία (ακροατής επί τετραετία). Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρίας, της Ελληνικής Εταιρείας Φιλοσοφικών Μελετών κ.ά. Αρχισυντάκτης του περιοδικού "Προεκτάσεις στην εκπαίδευση" (1991- 1997) και του περιοδικού "Κασταλία" της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών Λογοτεχνών (1999-2005). Ο Ιάσων Ευαγγέλου παρουσιάστηκε στα Γράμματα το 1962 και από τότε προσφέρει στον λογοτεχνικό και φιλοσοφικό χώρο ένα σημαντικό έργο, που το χαρακτηρίζει κριτικό και εγκυκλοπαιδικό πνεύμα, πνευματικός προβληματισμός, ευαισθησία και ήθος, σαφήνεια σκέψης και έκφρασης, και περιεκτική διατύπωση λόγου. Αποσπάσματα του έργου του μεταφράστηκαν και στο εξωτερικό. Για την προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα έχει τιμηθεί με διακρίσεις και έτυχε τιμητικού διπλώματος από το Υπουργείο Πολιτισμού (1999). Έχει επίσης περιληφθεί σε ελληνικά και ξένα βιογραφικά λεξικά. Το έργο του αγκαλιάζει όλους σχεδόν τους τομείς του έντεχνου Λόγου, και εκτός από άρθρα σε εγκυκλοπαίδειες, περιοδικά και εφημερίδες, αποτελείται από εκατόν δέκα βιβλία. Από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του είναι οι "γνωμικοί στοχασμοί: Ψηφίδες ιδεών" και η "γνωμική ποίηση: Ψηφιδωτό ποίησης", που συνεχίζουν -και ανανεώνουν- στο χώρο της Ελληνικής Γραμματείας, την παράδοση του επιγραμματικού λόγου (πεζού και ποιητικού).






e-mail Facebook Twitter