Το εργασιακό πρότυπο των πρώτων µεταπολεµικών δεκαετιών στην Ευρώπη υποχωρεί σταδιακά υπό έναν αρνητικότερο συσχετισµό δυνάµεων για την εργασία, χάριν της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και υπό το βάρος των νεοφιλελεύθερων δοξασιών. Στην Ελλάδα οι αλλαγές στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων συστηµατοποιούνται µε συνεχείς νοµοθετικές παρεµβάσεις από το 1990 και εντείνονται µε πρωτοφανείς ρυθµούς κατά την περίοδο των µνηµονίων και της πανδηµίας, επιβάλλοντας το νέο εργασιακό πρότυπο µε άξονα την ευελιξία.
Η θεσµική ενθάρρυνση µιας µεγάλης ποικιλίας ευέλικτων µορφών εργασίας εις βάρος της πλήρους και σταθερής απασχόλησης, η ελαστικοποίηση των ωραρίων, η διευκόλυνση των απολύσεων, η αποδιάρθρωση του συστήµατος των συλλογικών συµβάσεων, η εξατοµίκευση των εργασιακών όρων, η ενίσχυση των περιορισµών στην άσκηση του απεργιακού δικαιώµατος και η διατηρούµενη υψηλή εργοδοτική παραβατικότητα συνδυάζονται µε τις αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς του δηµόσιου τοµέα σε µια πορεία συνολικής εργασιακής υποβάθµισης.
Στο πλαίσιο αυτό καταγράφεται και αναλύεται διεξοδικά το περιεχόµενο των επί 30+ χρόνια µέτρων «µεταρρύθµισης» και «επαναρρύθµισης», που συνεπάγονται την σταδιακή, ουσιαστική απορρύθµιση των εργασιακών σχέσεων και οδηγούν στην δηµιουργία ενός νέου εργασιακού τοπίου µε κύρια χαρακτηριστικά την χαµηλά αµειβόµενη, ευέλικτη και επισφαλή εργασία.
Ο Γιάννης Κουζής είναι διδάκτωρ Κοινωνικού Δικαίου και Εργασιακών Σχέσεων του Paris-X-Nanterre. Διδάσκει εργασιακές σχέσεις από το 1995 στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Από το 1991 είναι επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ. Έχει δημοσιεύσει σειρά μελετών και άρθρων σε θέματα ατομικών και συλλογικών εργασιακών σχέσεων με έμφαση στις σύγχρονες τάσεις και τις ευελιξίες της εργασίας, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στους θεσμούς εργατικής συμμετοχής και σε ζητήματα κοινωνικού διαλόγου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
