Τον Φεβρουάριο του 1866 κυκλοφορεί για πρώτη φορά το μυθιστόρημα Η Πάπισσα Ιωάννα που αποτελεί κορυφαίο έργο της πεζογραφίας. Οφείλει την τεράστια απήχησή του στην ίδια την υπόθεση, καθώς και στην αναταραχή που ακολούθησε από την πρώτη κιόλας έκδοση.
Η μεσαιωνική ιστορία για τον θηλυκό Πάπα που γέννησε στη μέση του δρόμου προκάλεσε πράγματι σκάνδαλο θρησκευτικό, που οδήγησε στον αφορισμό του συγγραφέα, αλλά και κοινωνικό που είχε όμως ως αποτέλεσμα να εξάψει τη φαντασία του αναγνωστικού κοινού και να κάνει το κείμενο εμπορική επιτυχία.
Μέχρι σήμερα η επιστήμη της ιστορίας δεν μπόρεσε να απαντήσει αν η Πάπισσα Ιωάννα είναι πραγματικό ή φανταστικό πρόσωπο, αν τα γεγονότα είναι αληθινά ή πρόκειται απλώς για έναν μύθο. Όπως και να έχει, όμως, είναι σίγουρο ότι πρόκειται για ένα «σκάνδαλο» που δεν έπαψε ποτέ να έχει απήχηση στην κοινωνία, αλλά και να προκαλεί το ενδιαφέρον ιστορικών, λογοτεχνών, θεολόγων και καλλιτεχνών.
O Eμαννουήλ Pοΐδης γεννήθηκε στη Σύρο το 1836. Γιος πλούσιας οικογένειας έζησε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια στην Eυρώπη. Tο 1841 εγκαθίσταται στη Γένοβα όπου η φιλελεύθερη επανάσταση του 1848-49 τον σημαδεύει αποφασιστικά στους ιδεολογικούς του προσανατολισμούς. Kατόπιν επιστρέφει στην Eρμούπολη για να φοιτήσει στο ελληνοαμερικανικό λύκειο, αργότερα στο Bερολίνο για να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφίας και καταλήγει στη Pουμανία. Aπό το 1864 και μετά ζει μόνιμα στην Aθήνα. Tο 1866 κυκλοφορεί το βιβλίο του "H Πάπισσα Iωάννα" που αφορίζεται από την εκκλησία και προκαλεί τη δικαστική του δίωξη. Πέθανε στην Aθήνα το 1904.
