Μελαγχολία είναι εκείνη η κατάσταση της διάθεσης, όπου η ψυχή αναμένει ανάμεσα σε μια πνευματική ανατολή που δεν έρχεται και σε ένα δειλινό που δεν έχει τέλος... Για τον περισσότερο κόσμο, βέβαια, η μελαγχολία είναι συνυφασμένη με την κατάθλιψη. Από την αρχαιότητα, όμως, είχε διακριθεί ως η νόσος των φιλοσόφων, των ποιητών και ευρύτερα των δημιουργικών ανθρώπων. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί η θλίψη να αποτελεί αίτιο εσωτερικής αναζήτησης και υπαρξιακής απορίας;
Ο ψυχολόγος και συγγραφέας Γιώργος Ιωαννίδης πραγματοποιεί μια επισκόπηση στην εξαιρετικά πλούσια ιστορία της μελαγχολίας -από την εποχή του Εμπεδοκλή και του Πλάτωνα στα σύμβολα της Αλχημείας και από τη Μυθολογία έως τους νεώτερους φιλοσόφους και την Ψυχανάλυση- αναδεικνύοντας πώς η νύχτα της μελαγχολίας δεν είναι άφωτη, καθώς στον πυρήνα της, έστω και σε λανθάνουσα κατάσταση, ενυπάρχει εκείνη η αρχέτυπη δυναμική, ικανή να μεταστρέψει τον θρήνο σε οίστρο ζωής και αυτογνωσίας.
Παράλληλα αναπτύσσονται κι άλλα σημαντικά ζητήματα όπως εκείνα της ευτυχίας, το νόημα της ζωής, η σημασία της συγχώρεσης, καθώς και ο ρόλος του Έρωτα στην πραγμάτωση της αυθυπέρβασης - από το Εγώ που υποφέρει (και δυστυχεί) στον Εαυτό που μετέχει ενεργά στη ζωή (και ευτυχεί).
