Ηθική


Συγγραφέας : Spinoza, Baruch de, 1632-1677
Μεταφραστής : Κουντουριώτης, Ν.
Εκδότης : Δωδώνη
Έτος έκδοσης : 2020
ISBN : 978-960-558-293-7
Σελίδες : 339
Σχήμα : 21x14
Κατηγορίες : Φιλοσοφία, Νεότερη Ηθική

12.72 € 10.18 €




Η "Ηθική" του Σπινόζα είναι βιβλίον πραγματευόμενον περί ηθικής, ηθικής ατομικής και ηθικής κοινωνικής. Και η Ηθική του Σπινόζα έχει τούτο το μέγα προσόν, ότι δεν είναι η ηθική του οίκτου και της απαρνήσεως των εγκοσμίων. Εάν λ.χ. ο Μετσνικώφ καταλήγει εις το συμπέρασμα ότι ο οίκτος είναι ως επί το πλείστον η αντίδρασις εναντίον μεγάλου τινός κακού και ότι τούτου εξαφανιζομένου ο οίκτος είναι όχι μόνον ανωφελής αλλά και βλαβερός, ο Σπινόζα δεν είναι λιγότερο αυστηρός υπό την άποψιν αυτήν, χαρακτηρίζων τον οίκτον ως ανωφελή και κακόν, εξορίζων δε αυτόν τελείως από τον βίον του σοφού, του οποίου η σοφία, κατ’ αυτόν, όχι του θανάτου αλλά της ζωής είναι μελέτη. Εξ εναντίας, μπορεί κανείς να ειπεί ότι παν ό,τι η νεοτέρα επιστημονική εμπειρία ηδυνήθη να προσφέρει εις την ανθρωπότητα, υπό την άποψιν αυτήν, ως πόρισμα σαφές των ερευνών της, φαίνεται σαν απαύγασμα της Ηθικής του Σπινόζα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η "Ηθική" του Σπινόζα δεν μπορεί δυστυχώς να αποτελέσει αντικείμενο πρόχειρου αναγνώσματος. Χρειάζεται, εκτός βαθμού τινός εξοικειώσεως εις φιλοσοφικάς αντιλήψεις, σύντονος προσοχή και επανειλημμένη μελέτη. Η αμοιβή όμως του κόπου είναι πλούσια και ο κατορθών να προσανατολιστεί επαρκώς εις τα διδάγματα της σπινοζείου ηθικής θα αισθανθεί τον εαυτό του ανυψούμενον κατά τινά πόδας και τα πάθη, υπό των οποίων κατά το μάλλον ή ήττον αγόμεθα όλοι εις τας καθημερινάς μας αντιλήψεις, αμβλυνόμενα οπωσδήποτε μέχρι ενός σημείου αν όχι σβηνόμενα εντελώς.


Baruch de Spinoza (1632 - 1677). Γεννήθηκε στο 'Αμστερνταμ και καταγόταν από εβραιο-πορτογαλική οικογένεια που είχε μεταναστεύσει παλαιότερα σε εποχές διωγμών στην (τότε ισπανική) Ολλανδία. Στα νεανικά του χρόνια εργάστηκε ως λειαντής φακών. Ο Σπινόζα αναφέρεται επίσης με το χριστιανικό όνομα Benedictus και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους προδρόμους του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Το 1656 είχε αναθεματιστεί από την εβραϊκή συναγωγή της γενέτειράς του. Οι φιλοσοφικές του σκέψεις: για το κράτος προδιέγραψαν τη δημιουργία και εξέλιξη της αστικής δημοκρατίας και για τη φύση στηρίχθηκαν στη βασική ιδέα, αντί ενός προσωποποιημένου θεού, μιας παγκόσμιας φυσικής δύναμης, η οποία είναι "θεϊκής" προελεύσεως. Για τα θέματα της Ερμηνευτικής της Βίβλου εισήγαγε ο Σπινόζα επίσης νέες αντιλήψεις: Η Βίβλος δεν περιέχει το λόγο του θεού, αλλά τη θέλησή του, όπως αυτή μεταφέρεται από τους προφήτες, δηλαδή από ενδιάμεσα άτομα, τα οποία όπως πολλοί άλλοι μπορεί να μεtαφέρουν εσφαλμένα και των οποίων στην πορεία της παράδοσης τα έργα πιθανόν να έχουν αλλοιωθεί ή παρεξηγηθεί! Για να προκύψει λοιπόν ένα "ασφαλές" και "σαφές" νόημα της Βίβλου, όπως ο σύγχρονος του Σπινόζα, Καρτέσιος, απαιτούσε "καθαρές" και "σαφείς" φιλοσοφικές έννοιες, απαιτείται ιστορικο-φιλοσοφική επανεξέταση. Ο Σπινόζα απαιτεί την "interpretatio scripturae" της Βίβλου σε αναλογία με τη διερεύνηση της φύσης. Πέθανε στη Χάγη από φυματίωση.






e-mail Facebook Twitter