Στο βιβλίο αποτυπώνεται ο τρόπος με τον οποίο ο συγγραφέας έβλεπε τον κόσμο του. Πρόκειται για το πολεμικό ημερολόγιο του Μανόλη Κ. Σοφούλη, που παρέδωσε στα παιδιά του για να τον γνωρίσουν εκ των υστέρων, αφού δεν πρόλαβαν να τον ζήσουν και ν' ακούσουν από το στόμα του να ξετυλίγεται το παραμύθι της ζωής του. Δεν άφησε πίσω του άλλα κληρονομήματα εκτός από το πολεμικό ημερολόγιό του, επειδή δεν είχε καιρό να διαθέσει παρά μόνο για τους "πολέμους του".
Το "Ημερολόγιο πολέμου" του Μανόλη Σοφούλη διηγείται γεγονότα αλλά σκιαγραφεί και την πρακτική φιλοσοφία ζωής του συγγραφέα του. Μέχρις ενός σημείου, αυτή μπορεί να θεωρηθεί αντιπροσωπευτική μιας κοινωνικής κατηγορίας πολιτών που αναπτύχθηκε στα πλαίσια του αλυτρωτισμού των περιοχών που έμελλαν να αποτελέσουν την Νέα Ελλάδα. Μια φιλοσοφία όμως, που θα ήταν λάθος να την ταυτίσουμε με τον δογματικό εθνικισμό των μεγαλοϊδεατών, αφού δίνει εξ ίσου μεγάλη σημασία στην τοπική κοινωνική ευημερία. Είναι, δηλαδή, η κατηγορία εκείνη των κοινωνικών στελεχών που συνδύασαν τη προσδοκία της ελευθερίας με ένα βαθύ σεβασμό της πηγαίας ανάγκης του απλού πολίτη για μια ήρεμη, τακτική ζωή, ασφαλή και σφραγισμένη με την ευτυχία της συμπαθητικής καθημερινότητας.
Ο Μανώλης Κ. Σοφούλης γεννήθηκε το 1892 στο Άνω Βαθύ Σάμου από γονείς αγρότες. Σπούδασε νομικά που εξάσκησε ως δικηγόρος στη γενέτειρά του. Για διαστήματα, έκανε χρέη δημοδιδασκάλου στην Ικαρία.
Στενά συνδεδεμένος από παιδί με τον θείο τον Θεμιστοκλή Π. Σοφούλη και εμπνεόμενος από το παράδειγμα τον, μπήκε στον αγωνιστικό στίβο τον αλυτρωτισμού από τα 16 χρόνια του.
Εκλέχτηκε Βουλευτής Σάμου το 1929 και το 1946. Το 1943 διορίστηκε Υπουργός Κοινωνικής Προνοίας και Αντιλήψεως στην εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση στο Κάιρο. Με το τέλος του Πολέμου ανέλαβε Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου, υπεύθυνος για τον επαναπατρισμό των προσφύγων, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την εγκατάσταση της Κυβερνήσεως στην Αθήνα.
