Θέατρο: Χριστός, Ιουλιανός ο Παραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος

Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα
Συγγραφέας : Καζαντζάκης, Νίκος, 1883-1957
Εκδότης : Εκδόσεις Καζαντζάκη
Έτος έκδοσης : 1998
ISBN :
Σελίδες : 581
Τόμος : 2
Σχήμα : 21x14
Κατηγορίες : Νεοελληνικά θεατρικά έργα

29.82 € 22.37 €




Χριστός: «Έμμετρη τραγωδία γραμμένη το 1921. Ξαναγράφτηκε το 1924, και σε τρίτη τελική μορφή το 1928, οπότε και κυκλοφόρησε απ' τις εκδόσεις "Στοχαστής". Το πρόσωπο του Χριστού παρουσιάζεται με την ανθρώπινη και κοινωνική του όψη, όπως άλλωστε συμβαίνει και στα άλλα έργα του ("Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται", "Ο Τελευταίος Πειρασμός").» (Από το άρθρο του Θόδωρου Γραμματά «Ξαναδιαβάζοντας το έργο του Νίκου Καζαντζάκη» στο περιοδικό Διαβάζω, Αριθ. 51, Μάρτιος 1982.) «Το 1921 [ο Νίκος Καζαντζάκης] ξαναδουλεύει την έμμετρη τραγωδία "Χριστός", που είναι μια ανανεωμένη μορφή μεσαιωνικού μυστηρίου. Κυκλοφόρησε το 1928 από τις εκδόσεις "Στοχαστής" και αφιερώνεται στην Elsa (Elisabeth) Alexander Lange, που γνώρισε το 1923 στο Goetheschloss. Ο Καζαντζάκης προσπαθεί να ερμηνεύσει το θαύμα που λέγεται Χριστός και το θαύμα που λέγεται ανθρώπινη ζωή. Βασικά θεματικά μοτίβα είναι δανεισμένα από τη Μάνα του Χριστού και τη Μαγδαληνή τού Κώστα Βάρναλη, ο συγγραφέας όμως τα μετασχηματίζει με το δικό του χαρακτηριστικό τρόπο. Το πρόσωπο του Χριστού παρουσιάζεται με την ανθρώπινη μορφή του, όπως και στα μυθιστορήματά του αργότερα "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" και "Ο Τελευταίος Πειρασμός". »"Ο Καζαντζάκης", γράφει ο Γιάννης Κορδάτος (Γιάννη Κορδάτου: "Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Βιβλιοεκδοτική, σελ. 464), "επηρεασμένος από το Ρενάν, το Στράους και τους άλλους κριτικούς της ευαγγελικής παράδοσης, παρουσιάζει το Χριστό νεοϊδεάτη και κοινωνικό μεταρρυθμιστή. [...] »Σε όλη του τη ζωή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος ο Καζαντζάκης, ήταν κυριευμένος από τη μεγάλη ηρωική ψυχή του Χριστού. »"Οι τρεις πρώτες τραγωδίες που σάρκωνα μέσα μου με πονούσαν· οι μελλούμενοι στίχοι ήταν ακόμα μουσική και μεγάλες μορφές μοχτούσαν μέσα μου να πάρουν πρόσωπο, ο Οδυσσέας, ο Νικηφόρος Φωκάς, ο Χριστός· να ξεκορμίσουν από το σπλάχνο μου, να λευτερωθούν, να λευτερωθώ κ' εγώ. Σε όλη μου τη ζωή ήμουν κυριεμένος από τις μεγάλες ηρωικές ψυχές". (Νίκου Καζαντζάκη: "Αναφορά στον Γκρέκο", σελ. 190). [...]» (Από το βιβλίο της Θεοδώρας Παπαχατζάκη-Κατσαράκη "Το Θεατρικό Έργο του Νίκου Καζαντζάκη", Εκδόσεις «Δωδώνη», Αθήνα 0- Γιάννινα 1985, σελ. 62-65.) Ιουλιανός ο Παραβάτης: «Γράφτηκε στο Λονδίνο απ' τις 19 Σεπτέμβρη μέχρι τις 5 Οκτώβρη 1939, στο σπίτι της εκδότριας [ενν. χορηγού] της "Οδύσειας", Joe Macleod, στο Stratford-on-Avon, κάτω από το βόμβο των πολεμικών αεροπλάνων. Σε πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε το Νοέμβρη 1945 απ' τον οίκο "Πιγκουΐνος". Για πρώτη φορά ανεβάστηκε στη σκηνή στο Παρίσι το 1949, σε διαγωνισμό για θιάσους νέων με σκηνοθεσία Georges Carmier. Στην Ελλάδα πρωτοπαίχτηκε το Φλεβάρη 1959 απ' το Εθνικό Θέατρο. »Αναφέρεται στις δυο-τρεις τελευταίες μέρες τής ζωής του βυζαντινού αυτοκράτορα. Η δράση του δε στηρίζεται σε αντικειμενικά γεγονότα αλλά στις μεταβολές των αντιδράσεων και των συναισθημάτων τού ήρωα. Πρόκειται δηλαδή για μια τραγωδία που κινείται αποκλειστικά σ' ένα ψυχολογικό επίπεδο, γεμάτη από πάθη, νοήματα και ψυχικές καταστάσεις. »Ο Ιουλιανός ξέρει πως ο αγώνας του είναι μάταιος και σχεδόν ουτοπικός· όμως στρατεύεται σ' αυτόν συνειδητά, γιατί μόνο μ' αυτόν του τον αγώνα μπορεί να περισώσει την ελευθερία, το μόνο ιδανικό του. Η Μαρίνα τον αγαπά και τον θαυμάζει, απ' την άλλη όμως είναι σφιχτά δεμένη με την πίστη της. Έτσι στο αποκορύφωμα του έργου τον σκοτώνει η ίδια με το δηλητήριο που του δίνει, αλλά πεθαίνει ταυτόχρονα κι αυτή μαζί του. Το χρέος κι η αγάπη συγκρούονται γι’ άλλη μια φορά και η μοναδική διαφυγή απ' το αδιέξοδο είναι η αυτοκτονία.[...]» (Από το άρθρο του Θόδωρου Γραμματά «Ξαναδιαβάζοντας το έργο τού Νίκου Καζαντζάκη» στο περιοδικό Διαβάζω, Αριθ. 51, Μάρτιος 1982.) «Ο Κλαύδιος Φλάβιος Ιουλιανός, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων από το 361 έως το 363 μ.Χ., γνωστότερος ως Ιουλιανός ο Αποστάτης ή Παραβάτης, αποτελεί μια αμφιλεγόμενη και συναρπαστική μορφή τής Ρωμαϊκής και Ελληνικής Ιστορίας. Υπήρξε, επίσης, δεινός συγγραφέας της Αττικής διαλέκτου. »Τα χαρακτηριστικά τής προσωπικότητας του Ιουλιανού δεν είναι εύκολο να ξετυλιχτούν, γιατί ήδη από την εποχή του επικρίθηκε με σφοδρό πάθος από τους Χριστιανούς. Οι


ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ (1883-1957). Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, πρωτότοκος γιος του εμποροκτηματία Μιχάλη Καζαντζάκη. Είχε δυο αδερφές. Τα παιδικά και μαθητικά του χρόνια ως το 1902, οπότε τέλειωσε το Γυμνάσιο, τα πέρασε στο Ηράκλειο με ενδιάμεσα σύντομα διαστήματα παραμονής στον Πειραιά (το 1889 - έναρξη της Κρητικής Επανάστασης- για έξι μήνες) και τη Νάξο (1897-1899 - ο Καζαντζάκης φοίτησε στην εκεί Γαλλική Εμπορική Σχολή). Το 1902 έφυγε για την Αθήνα και γράφτηκε στη Νομική Σχολή, από όπου αποφοίτησε το 1906 με άριστα. Το 1906 σημειώθηκαν και οι πρώτες δημοσιεύσεις κειμένων του στο περιοδικό "Πινακοθήκη" με το ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβανή, με το οποίο εξέδωσε και το πρώτο βιβλίο του "Όφις και κρίνο", αφιερωμένο στη Γαλάτεια Αλεξίου. Τον επόμενο χρόνο γράφτηκε στη Μασονική Στοά Αθηνών και έφυγε για σπουδές νομικής στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε και μαθήματα φιλοσοφίας με τον Ανρί Μπεργκσόν. Από το 1907 ως το 1909 έγραψε τα πρώτα θεατρικά του έργα (ανάμεσά τους τα "Ξημερώνει" [έπαινος στον Παντελίδειο Δραματικό Αγώνα] , "Φασγά", "Ο πρωτομάστορας" [ βραβείο στο Λασσάνειο Δραματικό Αγώνα] ,το μυθιστόρημα "Σπασμένες ψυχές", καθώς επίσης μελετήματα και δοκίμια, όλα δημοσιευμένα σε περιοδικά της εποχής ("Νουμάς", "Παναθήναια"). Το 1909 εξέδωσε στο Ηράκλειο την εναίσιμη επί υφηγεσία διατριβή του με τίτλο "Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας". Το 1910 εγκαταστάθηκε με τη Γαλάτεια στην Αθήνα την οποία παντρεύτηκε τον επόμενο χρόνο στο Ηράκλειο και πήρε μέρος στην ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Ως το 1915 ασχολήθηκε με τη μετάφραση έργων των Μπεργκσόν, Πλάτωνα, Νίτσε, Μπύχνερ, Ντάρβιν και άλλων, στρατεύτηκε εθελοντικά στους βαλκανικούς πολέμους και υπηρέτησε στο γραφείο του Βενιζέλου, έγραψε πέντε αναγνωστικά για το δημοτικό σχολείο με τη Γαλάτεια Αλεξίου (η οποία και τα υπέγραφε) και γνώρισε τον Άγγελο Σικελιανό με τον οποίο ταξίδεψαν στο Άγιο Όρος. Το καλοκαίρι του 1907 προσπάθησε χωρίς επιτυχία να αξιοποιήσει ένα λιγνιτωρυχείο στη Μάνη μαζί με το μεταλλωρύχο Γιώργη Ζορμπά και το φθινόπωρο ταξίδεψε στην Ελβετία, όπου είχε ερωτικό δεσμό με την Ελένη Λαμπρίδου. Το 1919 ανέλαβε δράση υπέρ του επαναπατρισμού των Ελλήνων του Καυκάσου από τη θέση του γενικού διευθυντή του Υπουργείου Περιθάλψεως και συναντήθηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο στο Παρίσι. Τα τρία επόμενα χρόνια ταξίδεψε ανά την Ευρώπη και την Ελλάδα. Πήρε μέρος στο Συνέδριο των Αναμορφωτών της Παιδείας στο Βερολίνο και στο Συνέδριο Σεξουαλικής Παιδαγωγικής στη Δρέσδη, μελέτησε έργα του Φρόυντ, γνωρίστηκε με το Λεό Σεστώβ και έγραψε την Ασκητική. Το 1924, επιστρέφοντας στην Ελλάδα ταξίδεψε στην Ιταλία και γνωρίστηκε στην Αθήνα με την Ελένη Σαμίου. Από τον Οκτώβριο του 1925 ως το Φεβρουάριο του 1926 έμεινε στη Ρωσία ως απεσταλμένος της εφημερίδας "Ελεύθερος Λόγος". Ακολούθησαν δυο ακόμη ταξίδια του στη Ρωσία, ένα στα τέλη του 1927 μετά από πρόσκληση της Σοβιετικής Κυβέρνησης και ένα από τον Απρίλη του 1928 ως τον Απρίλη του 1929, ενώ με τη δημοσιογραφική του ιδιότητα επισκέφτηκε επίσης την Ιταλία και την Ισπανία (1926, 1932-1933, 1936-1937, 1950), την Αίγυπτο και το Σινά (1927). Το 1926 πήρε διαζύγιο από τη Γαλάτεια και ταξίδεψε με την Ελένη στην Παλαιστίνη και την Κύπρο. Τον ίδιο χρόνο δημοσίευσε στο περιοδικό "Αναγέννηση" το πρώτο δείγμα από την "Οδύσσεια", που ολοκλήρωσε σε πρώτη γραφή το 1927 στην Αίγινα και εξέδωσε μόλις το Δεκέμβρη του 1938, μετά από εφτά συνολικά γραφές. Το 1928 διώχτηκε δικαστικά με αφορμή τη διοργάνωση συγκέντρωσης για τη Σοβιετική Ένωση μαζί με τον ελληνορουμάνο συγγραφέα Παναΐτ Ιστράτι στο αθηναϊκό θέατρο Αλάμπρα και κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού ταξιδιού του στη Ρωσία συνέχισε να ασχολείται με τη συγγραφή. Τον ίδιο χρόνο έγινε γνωστός στη Γαλλία μέσα από ένα άρθρο του Ιστράτι στο περιοδικό "Monde" . Η σχέση του Καζαντζάκη με τον Ιστράτι διακόπηκε το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου στη Σοβιετική Ένωση. Συνέχισε να ταξιδεύει με την Ελένη στη Γερμανία, την Τσεχοσλοβακία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιαπωνία, την Κίνα και την Αγγλία με ενδιάμεσες επιστροφές στην Αίγινα (1943-1944) και την Αθήνα (1945 - ίδρ






e-mail Facebook Twitter