Ιερός πανικός

Η Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, η πρώτη σύζυγος του ποιητή Άγγελου Σικελιανού, το δίχως άλλο, υπήρξε πηγή έμπνευσης και καλός άγγελος του ποιητή έως το τέλος. Η συνάντησή τους και η μυθιστορηματική κοινή πορεία τους, όπως περιγράφεται στις σελίδες του "Ιερού πανικού", πυροδότησαν τις διαδικασίες που οδήγησαν στην πλέον δημιουργική περίοδο του ελληνικού Μεσοπολέμου, στην οργάνωση των Δελφικών Γιορτών του 1927 και 1930 και στην προσπάθεια του Σικελιανού να ιδρύσει στους Δελφούς ένα παγκόσμιο πνευματικό κέντρο συναδέλφωσης και ειρήνης των λαών -μετά την αποτυχία της νεοσύστατης τότε Κοινωνίας των Εθνών. Το βιβλίο έχει μια πρόσθετη συμβολική αξία. Η αυτοβιογραφία της Πάλμερ-Σικελιανού, ο "Ιερός πανικός", μεταφράστηκε και σχολιάστηκε από έναν προσωπικό της φίλο: τον John P. Anton, καθηγητή Φιλοσοφίας και διευθυντή του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριδας (University of South Florida). Στο βιβλίο, εκτός από τα αυτοβιογραφικά στοιχεία της Εύας Πάλμερ, βλέπουμε την πνευματική αναζήτηση, την αγωνία και τον μόχθο των Σικελιανών να αποκτήσει μορφή και διάρκεια η ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία. Βλέπουμε επίσης την εργώδη προσπάθειά τους να προσδώσουν μια αυθεντική, ολοκληρωμένη, μορφή στις σύγχρονες παραστάσεις του αρχαίου δράματος, μέσω της επαναδραστηριοποίησης του χορού και του τραγουδίσματος των χορικών με βάση τη λαϊκή γλώσσα και τη βυζαντινή-ελληνική μουσική. Πάνω απ' όλα κατανοούμε το όνειρο των Σικελιανών και, περισσότερο, τον τρόπο με τον οποίο ο Άγγελος και η Εύα λειτούργησαν από κοινού ως ένα κοσμοπολίτικο διανοητικό-καλλιτεχνικό αντίβαρο στην προσπάθεια των "ευρωπαϊστών" για εισαγωγή μοντέρνων στοιχείων στη χορογραφική παραγωγή, στα χορικά και τη μουσική τους, στην τέχνη, τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και την ποίηση. Η αφήγηση της Εύας Πάλμερ-Σικελιανού στον "Ιερό πανικό", ένας ύμνος στον έρωτα και τη δημιουργικότητα, ένα μνημείο σπουδής στην κληρονομιά του ελληνικού κλασικού πολιτισμού, είναι ταυτόχρονα μαχητική, διδακτική, νοσταλγική και, σίγουρα, συγκινητική. Η σημερινή πολυτελής έκδοση, εκτός από το φωτογραφικό υλικό που είχε παραχωρήσει στον καθηγητή John P. Anton η Βιβέτ Ταρλαμπά-Κακλαμάνη, συνοδεύεται από πρόσθετο φωτογραφικό υλικό που ευγενικά παραχώρησε στις εκδόσεις "Μίλητος" το Θεατρικό Μουσείο Αθηνών, όπου και φυλάσσονται οι μάσκες της μνημειώδους παράστασης του Προμηθέα Δεσμώτη των πρώτων και των δεύτερων Δελφικών Γιορτών (του 1927 και του 1930 αντίστοιχα). Επίσης παρατίθενται για πρώτη φορά τα Παραρτήματα με τα στοιχεία αλληλογραφίας που είχε ενσωματώσει στα χειρόγραφά της η Εύα Πάλμερ Σικελιανού και συμπληρωμένο το Ευρετήριο ονομάτων και πραγμάτων που είχε συντάξει ο καθηγητής John P. Anton για την έκδοση Upward Panic: The Autobiography of Eva Palmer-Sikelianos (Routledge, 1993).