Ιστορία της καρδιάς

Η καρδιά κατέχει σε όλους σχεδόν τους υψιπετείς πολιτισμούς κεντρική συμβολική θέση, άλλοτε ως έδρα της ψυχής και άλλοτε ως σύμβολο της αγάπης, του έρωτα και της συμπόνιας. Οι ποιότητές της καθρεφτίζουν το ποιόν του ίδιου του ανθρώπου που έχουμε απέναντί μας, δείχνοντας αν αυτός είναι καλόκαρδος, μεγαλόκαρδος, σκληρόκαρδος ή άκαρδος. Στο φόβο η καρδιά μας τρέμει) στη λύπη γίνεται βαριά σαν πέτρα) στον έρωτα πεταρίζει και στη ευτυχία αγάλλεται. Κι ό,τι όμορφο, το φυλάμε βαθιά μέσα της. Πώς όμως διαμορφώθηκαν στο διάβα του χρόνου οι άπειροι πολιτισμικοί συμβολισμοί της καρδιάς; Πώς έγινε η καρδιά το κατεξοχήν συναισθηματικό, καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό μας σύμβολο; Ο Νορβηγός καθηγητής Ole Martin Hοystad μελετά τα συγκεκριμένα ερωτήματα, ακολουθώντας τη φλέβα του πολιτισμού, τη λεπτή κόκκινη γραμμή που με συμβολικό κέντρο την καρδιά δένει τον άνθρωπο με το θείο και τους μεγάλους ιστορικούς πολιτισμούς της Μεσογείου. Η πορεία του ξεκινά από τους Σουμέριους και τους αρχαίους Αιγύπτιους για να περάσει στον σύνθετο άνθρωπο της ελληνικής αρχαιότητας και στο χριστιανισμό, στο ισλάμ και τη σκανδιναβική μυθολογία. Η θυσία της ακόμη πάλλουσας καρδιάς από τους Αζτέκους οδηγεί τα βήματά του στη μεσαιωνική Κεντρική Αμερική. Στη συνέχεια μελετά την καρδιά στη λογοτεχνία των ιπποτών και στην ποίηση των τροβαδούρων, στην Αναγέννηση, στη σκέψη του Μονταίν, στον Αλχημισμό και το Ρομαντισμό, στο έργο του Σαίξπηρ, στη φιλοσοφία του Ρουσσώ και του Χέρντερ και στον Φάουστ του Γκαίτε, λαμβάνοντας υπόψιν την εμπορικοποίηση της καρδιάς στην εποχή μας και τα ηθικά διλήμματα που δημιουργούν οι μεταμοσχεύσεις καρδιάς. Η "Ιστορία της καρδιάς" του Ole Mαrtin Hοystαd αποτελεί κάτι πολύ περισσότερο από την διαφόρων μορφών παρουσίαση αυτού του πολύ χαρισματικού οργάνου. Πράγματι η άνεση με την οποία η κεντρική αφήγηση ανοίγεται στην ευρύτερη πνευματική ιστορία του δυτικού πολιτισμού συνιστά την ομορφιά, αλλά και το μεγάλo κατόρθωμα του βιβλίου. Professor Lynne Pearce, Times Higher Education (28-9-2007) Ο Hοystαd μας προσκαλεί στις πηγές του ανθρώπου. Eugenie Bott, Die Zeit (14-7-2006)