Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2003 ο Jacques Derrida καλείται να εκφωνήσει μια διάλεξη στο Πανεπιστήμιο της Xαϊδελβέργης εις μνήμην του Hans-George Gadamer. Έχοντας αναπτύξει εν ζωή μια σχέση -σχεδόν φιλία- γεμάτη ιδιαιτερότητες, σχέση γεμάτη διάλογο φιλοσοφικό βασισμένον επάνω στις αρχές της ερμηνευτικής και της φαινομενολογίας, ο Derrida έρχεται να συνεχίσει τον διάλογο αυτόν κατόπιν του θανάτου του Gadamer.
Παίρνει ως αφορμή το ποίημα του Γερμανού ποιητή Paul Celan, "Grosse, Gluhende Wolbung" ["Μέγας, διάπυρος θόλος"], ποιητή που κινητοποίησε συναισθηματικά και διανοητικά τόσο τον Gadamer όσο και τον Derrida, για να αναπτύξει τον προβληματισμό του σχετικά με το δυνατόν της μεταφραστικής επανανάγνωσης ενός κειμένου όπως το τσελανικό ποίημα. O ίδιος ο Derrida χρησιμοποιεί έναν λόγο ποιητικό προκειμένου να ψηλαφήσει το ποίημα. Εστιάζει δε την προσοχή του στον τελευταίο του στίχο ("Απέρχεται ο κόσμος και πρέπει πάνω μου να σε φέρω"), προσφέροντάς μας εν τέλει ένα σπαρακτικό κείμενο γύρω από την ευθύνη και το "καθήκον" του ανθρώπου να "κουβαλήσει" τον αγαπημένον του πλησίον, όταν ο κόσμος χάνεται.
Ως φιλόσοφος ο Derrida ολοκληρώνει τις ανασκαφές του στο γλωσσικό υπέδαφος του ποιήματος κάπως συγκρατημένα. Δεν προβαίνει σε μια τελεσίδικη μετάφραση. Η συνεισφορά του έγκειται στο πλήθος των προοπτικών που έθεσε ο ίδιος με σκοπό την πολυσχιδή ανάγνωση και ερμηνεία των ποιητικών κειμένων μέσω της αναζήτησης των μεταφραστών-σκαπανέων και των γραπτών-μνημείων εντός του χωροχρόνου.
O Jacques Derrida γεννήθηκε το 1930 στην Αλγερία. Από το 1960 δίδαξε φιλοσοφία στη Σορβόννη, από το 1965 στην Ecole Normale Superieure και από το 1983 στην Ecole des Hautes Etudes. Οι ιδέες του Ντεριντά απέσπασαν την προσοχή του κοινού για πρώτη φορά, όταν το 1965 δημοσιεύθηκαν δύο άρθρα του σε παρισινό έντυπο με τίτλο "Critique", όπου ανέπτυσσε τη θεωρία του για τη φύση της γραφής και τα οποία αποτέλεσαν τη βάση για το πρώτο και διασημότερο βιβλίο του με τίτλο "Περί Γραμματολογίας" που εκδόθηκε το 1967. Το ίδιο διάστημα αρθρογραφούσε και στο γαλλικό αριστερό έντυπο "Tel Quel". Από τις αρχές της δεκαετίας του ΄70 "μοιράστηκε" μεταξύ Παρισιού και Νέας Υόρκης. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Τζον Χόπκινς, του Γέιλ και της Καλιφόρνια. Η απονομή τιμητικού διπλώματος στον Ντεριντά το 1992 από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ηταν τέτοια η διαμάχη που οι καθηγητές αναγκάστηκαν να θέσουν το ζήτημα σε ψηφοφορία. Ο Ντεριντά έγινε γνωστός αλλά και δέχθηκε επικρίσεις κυρίως για την ανάπτυξη, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, μιας άλλης προσέγγισης των φιλοσοφικών κειμένων. Η λεγόμενη θεωρία της "αποδόμησης", η οποία επικεντρώνεται στην ασάφεια και στην αντίφαση στο νόημα. Ο Ντεριντά φθάνει στο συμπέρασμα ότι τα γραπτά κείμενα αντιφάσκουν μεταξύ τους και πως η αποδόμηση αντιστέκεται στην τυραννία της εύκολης απάντησης. Είχε μετάσχει σε εκστρατείες για την προάσπιση των δικαιωμάτων των μεταναστών στη Γαλλία, είχε διαδηλώσει κατά του απαρτχάιντ στη Νότιο Αφρική και υπέρ των αντιφρονούντων στην κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία. Κυριότερα έργα του: "L' Ecriture et la Difference" (1967), "La Voix et le Phenomene" (1967), "La Dissemination" (1972), "Positions" (1972), "L' Archeologie du Frivole" (1973). Πέθανε μετά από μάχη με τον καρκίνο (που είχε διαγνωστεί ένα χρόνο πριν), στις 9 Οκτωβρίου του 2004, στα 74 του, σε νοσοκομείο του Παρισιού.
