Η βεντέτα, ο φόνος δηλαδή που τελείται με κίνητρο την εκδίκηση για έναν άλλο φόνο, υπήρξε από τα πολύ παλιά χρόνια και, δυστυχώς, εξακολουθεί ακόμη να αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις της κρητικής ιδιαιτερότητας - ή εγκληματικότητας, αν προτιμάτε. Η εκδήλωση αυτή, εξεταζόμενη με ιστορικά και εγκληματολογικά κριτήρια, μπορεί να εξηγηθεί ως ο απόηχος ενός μακρινού παρελθόντος και, πιο συγκεκριμένα, ως επιβίωση ενός αρχαίου τρόπου απονομής δικαιοσύνης· ενός τρόπου, ο οποίος προέβλεπε τον κολασμό του δράστη ενός εγκλήματος, με ποινή που έπρεπε να είναι ανάλογη σε είδος και βαρύτητα με το κακό που διέπραξε. Η άποψη αυτή που, ας σημειωθεί, συνιστά την πρώτη στην ιστορία του Ποινικού Δικαίου βαθμίδα ορθής απονομής της δικαιοσύνης, χάνεται στα βάθη του χρόνου και ανιχνεύεται σε όλες σχεδόν τις νομοθεσίες των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου κατά τη δεύτερη προ Χριστού χιλιετία.
Στους πολιτισμούς αυτούς η θέσπιση της θεμελιώδους δικαιϊκής αρχής της Ανταπόδοσης ή Ταυτοπάθειας ή του Αντιπεπονθότος, για να χρησιμοποιήσουμε όλα τα συνώνυμα της σχετικής νομικής ορολογίας, εκφράζεται ως θρησκευτική επιταγή και αποκτά κύρος και δεσμευτικότητα για τους κοινωνούς του Δικαίου, απλώς και μόνο επειδή το διατάσσουν οι Θεοί. Στην Κρήτη όμως, για πρώτη φορά στην ιστορία του Δικαίου, η μορφή αυτή απονομής της δικαιοσύνης εμφανίζεται ως προϊόν ανθρώπινης βούλησης και ως νόμος του κράτους με όλη τη σημασία της λέξης.
Ο Δημήτρης Ξυριτάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1946. Σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Ως φοιτητής ανέπτυξε έντονη συνδικαλιστική και πολιτική δράση (Γραμματέας του Συλλόγου Φοιτητών, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Κρητών Σπουδαστών και εκδότης του περιοδικού "Ξαστεριά" και μέλος της προδικτατορικής ΕΔΗΝ).
Κατά την περίοδο της δικτατορίας συνελήφθη (Νοέμβριος 1967) για τη δράση του και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 3½ ετών.
Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου Παναγούλη (Μάιος 1976) ανέλαβε για μια διετία την ηγεσία της Νεολαίας της Ένωσης Κέντρου (Ε.Σ.ΔΗ.Ν.). Επίσης διετέλεσε (1978) πρόεδρος της Παγκρήτιας Επιτροπής κατά των Ξένων Βάσεων και υπήρξε ο συντάκτης της ιδρυτικής της διακήρυξης. Από το 1975 δικηγορεί στο Ηράκλειο χειριζόμενος υποθέσεις κατά κύριο λόγο ποινικές.
Παράλληλα με τη δικηγορία έχει αναπτύξει ποικίλη δραστηριότητα στην πολιτική, την αυτοδιοίκηση κ.λπ.
Έχει δημοσιεύσει μελέτες και άρθρα με οικολογικό, επιστημονικό και πολιτικό ενδιαφέρον σε εφημερίδες και περιοδικά της Κρήτης και των Αθηνών και έχει λάβει μέρος σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες.
Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την παραβατικότητα στην Κρήτη (οπλοφορία, ζωοκλοπή) και ειδικά με την Βεντέτα στην Κρήτη. Είναι συγγραφέας των βιβλίων, "Ξαναδιαβάζοντας τον Καζαντζάκη", έκδοση Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου 1997, που βραβεύθηκε με το βραβείο Νίκος Καζαντζάκης του Δήμου Ηρακλείου περιόδου 1998-1999· "Αντώνιος Μιχελιδάκης", έκδοση του Δήμου Γαζίου, 2001· "Συγνώμη Αναστάση...", εκδόσεις Φιλόπολις 2005· "Η Συνταγματική Ιστορία της Κρήτης", έκδοση Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου 2007 και "Νικόλαος Κρασαδάκης", εκδόσεις Φιλόπολις 2008. Είναι παντρεμένος με τη δικηγόρο Κατερίνα Αποστολάκη και έχει δύο γιους.
