Μεθοδολογία της διδασκαλίας

Παρουσίαση
Οι απαιτήσεις της παγκοσμιοποιημένης εποχής επιβάλλουν τη διαμόρφωση μιας εκπαίδευσης, που θα διασφαλίζει την επιτυχία και την προαγωγή όλων των μαθητών με βασικό στόχο να μη μείνει κανένας μαθητής πίσω. Το βάρος λοιπόν πέφτει στην ποιότητα της παρεχόμενης στα σχολεία διδασκαλίας, και φυσικά στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι πρέπει να είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι και καταρτισμένοι για να οδηγήσουν τους μαθητές στην επιτυχία. Επομένως απαιτούνται διαφορετικές προσεγγίσεις κατά τη διδακτική διαδικασία που τονίζουν τον ποιοτικό χαρακτήρα της διδασκαλίας και καταδεικνύουν την επάρκεια των εκπαιδευτικών για επιτυχή αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετανεωτερικής εποχής.
Οι ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας πιέζουν για ανάπτυξη όλων των δυνατοτήτων και ικανοτήτων των μαθητών και για προετοιμασία τους ώστε να παίξουν έναν πιο αποτελεσματικό ρόλο σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να πυρπολούν την φαντασία των νέων και να προσδίδουν ένα τόνο χαράς στη μάθηση, αν επιθυμούν να ανεβάσουν τα μαθησιακά αποτελέσματα. Επομένως η διδασκαλία δεν πρέπει να αποβλέπει μόνο στη μετάδοση της γνώσης, αλλά στο πώς οι μαθητές μαθαίνουν να διευρύνουν τους πνευματικούς ορίζοντές τους με την εμπλοκή τους σε κατάλληλες δραστηριότητες, που συνάπτονται με την αυθεντική και ενεργητική μάθηση. Και καθώς αυτοί κατασκευάζουν έννοιες και κατακτούν γνώσεις και δεξιότητες, το αποτέλεσμα της μαθησιακής εμπειρίας τους δεν θα είναι μόνο η κατανόηση των περιεχομένων της ύλης, αλλά και η απόκτηση μεγαλύτερης ικανότητας ώστε να προσεγγίζουν τα εντός και εκτός σχολείου μαθησιακά έργα με επιτυχία.
Κάνοντας λόγο για ποιοτική διδασκαλία πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η διδασκαλία στη σχολική τάξη είναι ένα σύνθετο, πολύμορφο και όχι στατικό φαινόμενο, το οποίο συνίσταται σε ζωτικές και δυναμικές διαδικασίες, που λαμβάνουν χώρα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο, εκπαιδευτικό και κοινωνικό περιβάλλον που διαμορφώνει τη διδασκαλία και διαμορφώνεται από αυτήν. Συνεπώς για να κατανοήσει κάποιος καλύτερα την έννοια της διδασκαλίας πρέπει να εμβαθύνει αφενός στους εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτιστικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη δυναμική και τις διαδικασίες του σχολείου, και αφετέρου στο πώς ικανοί εκπαιδευτικοί αντιδρούν με δεξιοτεχνία και σύνεση στην αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων με απώτερο στόχο την προαγωγή του μαθησιακού αποτελέσματος και του ήθους των μαθητών.
Βασικός στόχος αυτού του βιβλίου είναι η κριτική ανάλυση και θεώρηση σημαντικών διαστάσεων της σύγχρονης διδασκαλίας, η γνώση των οποίων θα βοηθήσει τους εν δυνάμει και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς να καταστούν αποτελεσματικοί και πραγματιστές δάσκαλοι. Γι αυτό το λόγο γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να προσεγγισθεί το φαινόμενο της διδασκαλίας-μάθησης υπό το φως των σύγχρονων παιδαγωγικών και ψυχολογικών θέσεων καλύπτοντας έτσι ευρύτατη περιοχή στο πεδίο της Διδακτικής και παρέχοντας εναλλακτικές απόψεις για τη Μεθοδολογία της Διδασκαλίας. Οι ποικίλες θέσεις που προβάλλονται σ' αυτό το πόνημα στοχεύουν κατά κύριο λόγο στο να εξοπλίσουν τους εκπαιδευτικούς με θεωρητική γνώση και πρακτικές που θα τους καταστήσουν δημιουργικούς, παραγωγικούς και χρήσιμους στη σχολική τάξη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
2. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
3. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗ
4. ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
5. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
6. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
7. ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ-ΜΑΘΗΣΗ
8. ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
9. Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΕ ΟΜΑΔΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ
10. ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
11. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ
12. Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ
13. Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
14. ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΙΣ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ
15. Η ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ-ΜΑΘΗΣΗ
16. Η ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΜΕΤΑΞΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
17. Ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ
18. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΜΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
19. Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
20. Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΝ
SUMMARY
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ