Μικρά δοκίμια για την τέχνη


Συγγραφέας : Rilke, Rainer Maria, 1875-1926
Μεταφραστής : Παρασκελίδη, Ιωάννα
Επιμελητής : Τσινάρη, Πελαγία
Υπεύθυνος Σειράς : Καρτάκης, Ελευθέριος
Εκδότης : Printa
Έτος έκδοσης : 2010
ISBN : 978-960-6624-27-8
Σελίδες : 169
Σχήμα : 21x14
Κατηγορίες : Καλές τέχνες - Λόγοι, δοκίμια, διαλέξεις
Σειρά : Στις Πηγές της Γνώσης

14.91 € 10.29 €




Από το 1893 έως το 1922, ο Ρίλκε συνέταξε περισσότερα από εκατό κείμενα τα οποία θα μπορούσαμε γενικώς, ανεξάρτητα από το εκάστοτε θέμα, να χαρακτηρίσουμε "δοκίμια". Από αυτό το παραγνωρισμένο ακόμη κριτικό μέρος του έργου του Ρίλκε η παρούσα έκδοση παρουσιάζει μια μικρή -αλλά αντιπροσωπευτική του ύφους και των απόψεων του ποιητή- επιλογή. Πρόκειται για κείμενα στα οποία ο Ρίλκε εκφράζει εκτενώς και απερίφραστα τις απόψεις του τόσο για λογοτέχνες και καλλιτέχνες της εποχής του, όσο και για την προέλευση, την ουσία και την επιρροή της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών. Το πρώτο κείμενο της συλλογής είναι η διάλεξη που έδωσε ο ποιητής στις 5 Μαΐου 1898 στην Πράγα, με τίτλο "Μοντέρνα ποίηση". Έχει σημαίνουσα θέση στο πρώιμο κριτικό έργο του Ρίλκε, καθώς σε αυτό δίνεται μια περιεκτική επισκόπηση της μοντέρνας ποίησης της περιόδου εκείνης στη Γερμανία, σκιαγραφούνται οι τάσεις της και εκτίθενται η διορατική ματιά και οι απόψεις του ποιητή για την ποίηση. Πρόκειται, επίσης, για σημαντικό ντοκουμέντο της νέας αντίληψης για τη λυρική έκφραση που κάνει την εμφάνισή της στη στροφή του 19ου προς τον 20ό αιώνα. Την ίδια προβληματική συναντάμε και στη επιστολή "Γράμμα σε μια νέα ποιήτρια", της 7ης Απριλίου 1899. Πέρα από την ποίηση και τους εκπροσώπους της, τον Ρίλκε απασχόλησε έντονα η έννοια του καλλιτέχνη και η σχέση του με τον κόσμο, η συνδιαλλαγή του με τα πράγματα και η διαδικασία που οδηγεί σε ένα έργο τέχνης. Τις σκέψεις του αυτές εκθέτει στα κείμενα "Σημείωση περί τέχνης" (1898), "Σημειώσεις για τη μελωδία των πραγμάτων" (1898), "Περί τέχνης" (1898) και "Έργα τέχνης" (1902). Τα δοκίμια "Ρωσική τέχνη", "Περί του τοπίου" και "Εισαγωγή στη μονογραφία για το Βόρπσβεντε" πραγματεύονται πιο συγκεκριμένα καλλιτεχνικά πεδία και συνδέονται άμεσα με τους τόπους στους οποίους ταξίδεψε ο ποιητής. Ο τόμος κλείνει με τα δύο σύντομα κείμενα "Πρωινή κατάνυξη" (1905) και "Για τον ποιητή" (1912), με το τελευταίο να αποτελεί μια παραβολή για τη "θέση του ποιητή στον υπαρκτό κόσμο".

Ο Αυστρογερμανός ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε (1875-1926) γεννήθηκε στην Πράγα από πατέρα πρώην στρατιωτικό και μητέρα μια κοσμική γυναίκα, από πλούσια οικογένεια βιομηχάνων, κόρη αυτοκρατορικού συμβούλου. Ως παιδί και έφηβος δεν υπήρξε ιδιαίτερα ευτυχισμένος. Η παιδεία του ήταν ανοργάνωτη και αποσπασματική. Αρχικά ακολουθεί στρατιωτική εκπαίδευση, όμως αδυνατεί να προσαρμοστεί και τελικά λόγω εύθραυστης κράσης την εγκαταλείπει. Εισάγεται στην Εμπορική Σχολή του Λίντς, άλλα μετά από έναν χρόνο επιστρέφει στην Πράγα και συγκεντρώνεται στις σπουδές του το 1895 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου και διδάσκεται λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης, φιλοσοφία και για ένα εξάμηνο νομικά. Συνεχίζει τις σπουδές του σε Μόναχο και Βερολίνο. Ταξιδεύει ακατάπαυστα σε όλη την Ευρώπη. Καρπός των επισκέψεων του στη Ρωσία, που θα αποτελέσουν ορόσημο στη ζωή του, είναι το "Ωρολόγιον" (1905). Το 1901 παντρεύεται τη γλύπτρια Κλάρα Βέστχοφ και την ίδια χρονιά γεννιέται η κόρη τους. Εγκαθίσταται στο Παρίσι, το γεωγραφικό και καλλιτεχνικό του επίκεντρο για δώδεκα περίπου χρόνια, όπου συνδέεται στενά με τον Ροντέν και εξελίσσει ένα νέο ύφος ακραίας γλωσσικής και λυρικής εκλέπτυνσης, το όποιο αντανακλάται στα "Νέα Ποιήματα" (1907- 1908) και τις "Αναμνήσεις τον Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε" (1910). Περιέρχεται σε δημιουργική κρίση και βαθύτατη κατάθλιψη έως το 1922, όποτε εν μέσω δημιουργικού παροξυσμού ολοκληρώνει τις "Ελεγείες του Ντουίνο" (1923), που συνέλαβε σε μια στιγμή διαύγειας το 1912 στην Ιταλία, ενώ συνθέτει σε διάστημα λίγων μόλις ημερών τα "Σονέτα στον Ορφέα" (1923), εμπνευσμένα από τον θάνατο ενός νεαρού κοριτσιού· τα δύο αυτά έργα θα θεωρηθούν τα ποιητικά του αριστουργήματα και θα του χαρίσουν διεθνή φήμη. Ο Ρίλκε έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Μυζό, κοντά στη λίμνη της Γενεύης, στην κοιλάδα του Ροδανού, και πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1926 στο σανατόριο του Βαλμόν στην Ελβετία από λευχαιμία. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Ρίλκε ασθένησε όταν αγκυλώθηκε από το αγκάθι ενός ρόδου καθώς φρόντιζε τον κήπο του.






e-mail Facebook Twitter