Οι τρεις μεγάλες ενότητες του τόμου αυτού συνθέτουν ένα ευρύ φάσμα του ελληνικού κόσμου από τις αρχές σχεδόν του προπερασμένου αιώνα και ως τη δεύτερη δεκαετία του Μεσοπολέμου του 20ού αιώνα. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντοτε η ελληνική Μικρά Ασία με τα τρία λαμπρά κέντρα του πολιτισμού της: την Τραπεζούντα και τις πολιτείες του Εύξεινου Πόντου, τη μητροπολιτική Κωνσταντινούπολη και την πολυεθνική Σμύρνη της Ιωνίας.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελεί η Κρήτη του 1878. (...) Ο Γερμανός ιστορικός Franz von LOHER (1818-1892) παρουσιάζει με διεξοδικά αποσπάσματα το βιβλίο του για την Κρήτη του 1877, ένας ύμνος προς τη Μεγαλόνησο και τους ανθρώπους της, που ενθουσίαζε, όπως έχει παραδοθεί, τον Ελευθέριο Βενιζέλο. (...)
Ανοίγει για λίγο η αυλαία της άλλης πολύπαθης ελληνικής γης, της Ηπείρου. Από τα άγνωστα κείμενα και τα κατάλοιπα του Αυστριακού προξένου στην Κέρκυρα Alexander von WARSBERG (1836-1889) μαθαίνουμε ενδιαφέρουσες και αποκαλυπτικές λεπτομέρειες για την ανακάλυψη του μαντείου της Δωδώνης και τους άλλους πανάρχαιους ηπειρωτικούς τόπους.
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βιέννης κ. Π. Ενεπεκίδης τείνει με τις έρευνές του να απομυθοποιήσει τη νεωτέρα ιστορία του ελληνικού λαού. Εσπούδασε στα πανεπιστήμια Αθηνών, Βιέννης και Παρισίων και αφιερώθηκε από νωρίς στην εξωνυχιστική έρευνα των ευρωπαϊκών αρχείων και των χειρογράφων συλλογών, για να απαλλάξει την ελληνική ιστορία από τις εσκεμμένες διαστρεβλώσεις και τις ανεξέλεγκτες παραδόσεις. Ένας Γερμανός κριτικός των έργων του έγραψε ότι ο καθηγητής Ενεπεκίδης ανευρίσκει με υπνοβατική ασφάλεια αυτό που θέλει και που είναι αυτό που λείπει. Οι γλαφυρές του διαλέξεις στην Ελλάδα και σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες καθώς και στις μεγάλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών της Β. Αμερικής και της Αυστραλίας δημιούργησαν ένα νέο τρόπο επικοινωνίας του επιστήμονα με το μεγάλο κοινό: χωρίς να νοθεύεται η νέα ιστορική γνώση επιστρέφεται στο λαό που εδημιούργησε αυτός τα γεγονότα.
Μη Διαθέσιμο
