Το παρόν βιβλίο αναφέρεται στο ρόλο και το επαγγελματικό προφίλ, στην εκπαίδευση και την αποτίμηση του έργου του εκπαιδευτικού. Το κεντρικό ερώτημα που τίθεται είναι: υπό ποιες προϋποθέσεις ο εκπαιδευτικός θα μπορέσει να επιτελέσει σήμερα το έργο του σε ένα περιβάλλον συνεχώς μεταβαλλόμενο, πολυπολιτισμικό και ενταγμένο σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό πλαίσιο; Η απάντηση είναι ότι οι συνθήκες αυτές προσδίδουν μια νέα ερμηνεία στο ρόλο και απαιτούν ένα νέο προφίλ εκπαιδευτικού, τον «στοχαζόμενο εκπαιδευτικό». Αυτό σημαίνει ότι επιβάλλονται κυρίως παρεμβάσεις και αλλαγές αφενός στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών. Πέραν αυτού όμως, ο συγγραφέας πιστεύει ότι απαιτούνται και γενικότερες αλλαγές στις ουσιαστικές παραμέτρους της εκπαίδευσης: στους στόχους και τα περιεχόμενα διδασκαλίας και μάθησης, στους τρόπους εργασίας στο σχολείο, στη σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή και στο σύστημα αξιολόγησης του επιτελούμενου στο σχολείο εκπαιδευτικού έργου. Πολύ επιγραμματικά: το σημερινό σχολείο των γνώσεων δεν ικανοποιεί και δεν επαρκεί πια, χρειαζόμαστε και πρέπει να δημιουργήσουμε το παιδαγωγικό σχολείο και τον παιδαγωγό-εκπαιδευτικό. Σε ένα τέτοιο εκπαιδευτικό περιβάλλον θα απελευθερώνεται η σκέψη και η βούληση του μαθητή, θα καλλιεργείται θετική στάση των εκπαιδευτικών απέναντι στο έργο τους, και θα καθίσταται το σχολείο εστία μάθησης και κριτικού προβληματισμού τόσο για το μαθητή όσο και για τον εκπαιδευτικό.
Ο Παναγιώτης Δ. Ξωχέλλης υπήρξε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και από το 1975 είναι καθηγητής της Παιδαγωγικής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα και η συγγραφική του δραστηριότητα εστιάζονται στη διδακτική έρευνα, στην εκπαίδευση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και σε θέματα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
