Ο ερωτικός Παλαμάς


Συγγραφέας : Παλαμάς, Κωστής, 1859-1943
Επιμελητής : Βουτουρής, Παντελής, 1956-
Φορέας : Βουτουρής, Παντελής, 1956-
Εκδότης : Μελάνι
Έτος έκδοσης : 2018
ISBN : 978-960-591-132-4
Σελίδες : 254
Σχήμα : 21x14
Κατηγορίες : Νεοελληνική ποίηση Νεοελληνική ποίηση - Ερμηνεία και κριτική Παλαμάς, Κωστής (1859-1943)

16.00 € 11.20 €




Ο χαρακτηρισμός του Παλαμά ως "ερωτικού", "ηδονικού", "σαρκολάτρη" ή "κολασμένου" ποιητή, προφανώς ξενίζει καθώς συγκρούεται με χρόνιες παραμορφώσεις και εμπεδωμένα στις σχολικές αίθουσες φιλολογικά στερεότυπα. Ωστόσο, αυτό που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση είναι ότι ο έρωτας -σαρκικός ή μετουσιωμένος- είναι διάχυτος σε όλη την έκταση του ποιητικού του έργου· τα ερωτικά του ποιήματα είναι, μάλιστα, περισσότερα από τα ποιήματα κάθε άλλης θεματικής κατηγορίας, ακόμη και από τα πατριδολατρικά του. Η ανθολόγηση στον ανά χείρας τόμο των ερωτικών ποιημάτων του Παλαμά σε χρονολογική τάξη, επιτρέπει στον αναγνώστη να παρακολουθήσει τη διαφοροποίηση και τις δραματικές μεταλλάξεις του ερωτικού του λόγου κατά τη διάρκεια των πενήντα περίπου δημιουργικών του χρόνων. Έτσι, μπορεί να διαπιστώσει ότι όσο περνούν τα χρόνια ο έρωτας, και μάλιστα ο σκοτεινός έρωτας, γίνεται το κυρίαρχο θέμα στην ποίησή του· αποκλειστικό σχεδόν θέμα στις τελευταίες ιδίως συλλογές (τις κατεξοχήν ηδονιστικές και κασσιανικές: Δειλοί και σκληροί στίχοι. Περάσματα και χαιρετισμοί, Βραδυνή φωτιά). Γιατί αξίζει να σημειωθεί ότι από το 1920 και εξής (όταν δηλαδή εισέρχεται στην έβδομη δεκαετία της ζωής του) γράφει και τα πιο τολμηρά ηδονιστικά ποιήματά του. Σε αυτή την όψιμη περίοδο η ηδονή, η παραφροσύνη, ο θάνατος, οι βασανιστικές τύψεις, η αίσθηση της αμαρτίας, τα ενοχικά σύνδρομα, η αυτοταπείνωση και η αυτοκαταστροφική υποταγή στην εξουσία του γυμνού γυναικείου σώματος, ο φετιχισμός του γυναικείου ποδιού, το πιοτό, το χασίς, και οι εμβληματικές προσωποποιήσεις και μεταφορές όπως η κακή φωτιά, η κακή νύχτα, ή η δίψα του ακάθαρτου φιλιού, ορίζουν μια σκοτεινή ερωτική παραμεθόριο, εφαπτόμενη με την μπωντλαιρική περιοχή του κακού, μοναδική στη νεοελληνική ποίηση.

Ο Κωστής Παλαμάς ήταν απόγονος μιας παλαιάς οικογένειας που εμφανίσθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Γενάρχης της υπήρξε ο Παναγιώτης Παλαμάρης. Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859. Σε ηλικία 7 χρονών έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς. Σε ηλικία μόλις 16 χρονών αρχίζει σπουδές νομικής, ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του. Το 1876 έρχεται στην Αθήνα όπου και γράφεται στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Γρήγορα όμως θα εγκαταλείψει τη Νομική, και έτσι αποφασίζει να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Παρά το ότι θα ασχοληθεί με τη ΝΕΑ ελληνική λογοτεχνία, το πρώτο του έργο, που θα δημοσιευτεί το 1876 με τίτλο "Ερώτων 'Eπη" θα γραφτεί σε υπερκαθαρεύουσα. Το 1886 θα κυκλοφορήσει η πρώτη του συλλογή στη δημοτική και το 1889 δημοσιεύεται ένα από τα καλύτερα έργα του, ο "Ύμνος της Αθηνάς", ο οποίος θα βραβευτεί στο Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό. Αυτό είναι και το πρώτο του βραβείο. Εισηγητής του διαγωνισμού αυτού ήταν ο Νικόλαος Πολίτης. Το 1892 δημοσιεύει τη συλλογή "Τα μάτια της ψυχής μου", η οποία βραβεύτηκε και αυτή, το 1890. Το 1897 γίνεται γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δουλειά για την οποία αμοιβόταν αρκετά καλά, και έτσι απέκτησε την οικονομική άνεση για να συνεχίσει το έργο του. 'Ενα χρόνο αργότερα, το 1898, δημοσιεύει δύο ποιητικές συλλογές, το "'Αστυ" και τον "Τάφο". Ακολουθεί μια περίοδος έμπνευσης και ο Παλαμάς γράφει το 1900 τους "Χαιρετισμούς της Ηλιογέννητης", το 1904 την "Ασάλευτη Ζωή", το 1907 τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου", το 1910 την "Φλογέρα του Βασιλιά" και το 1919 "Τα Δεκατετράστιχα", τα οποία δημοσιεύονται και στην Αλεξάνδρεια. Το 1925 παίρνει το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και με την ίδρυση της Ακαδημίας των Αθηνών γίνεται και ένα από τα βασικά στελέχη της. Το 1928 δημοσιεύει τους "Δειλούς και σκληρούς στίχους" (Σικάγο) και το 1930 ή, κατά άλλους, το 1931 γίνεται πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 27 Φεβρουαρίου 1943, και η πάνδημη κηδεία του μετατρέπεται σε εκδήλωση αντίστασης του ελληνικού λαού εναντίον του Γερμανού κατακτητή.






e-mail Facebook Twitter