Μία από τις ωραιότερες περιόδους της εκκλησιαστικής ζωής πλούσια σε πνευματικά μηνύματα, με ιδιαίτερες ακολουθίες και ευκαιρίες για πνευματική ανάταση, η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, έχει ως έναυσμά της τον Κατανυκτικό Εσπερινό, τον επιλεγόμενο και Εσπερινό της Συγγνώμης. Αν η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, δικαιολογημένα χαρακτηρίζεται ως η μεγάλη φωτεινή λεωφόρος της μετανοίας που οδηγεί στην ανάσταση - σωτηρία του ανθρώπου, τότε σίγουρα η αφετηρία της είναι ο Κατανυκτικός Εσπερινός. Και λέγεται Κατανυκτικός γιατί ψάλλονται κατανυκτικά τροπάρια από το Τριώδιο που το περιεχόμενό της διαποτίζεται από βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας, πένθος, συντριβή, μετάνοια και θερμή ικεσία για άφεση αμαρτιών.
Ακόμα και τα εξωτερικά στοιχεία της λειτουργικής ζωής που εμφανίζονται αρχικά στον πρώτο Κατανυκτικό Εσπερινό κάθε έτους γεμίζουν την ψυχή του προσευχομένου χριστιανού με κατάνυξη μετάνοια, συντριβή. Τα φώτα χαμηλώνουν, τα τροπάρια γίνονται εκτενέστερα εισάγονται νέα στοιχεία στον Τυπικό των Ακολουθιών και, στα μέσα του Κατανυκτικού Εσπερινού, φαίνεται να αλλάζει ο διάκοσμος. Τα φωτεινόχρωμα αναστάσιμα καλύμματα δίνουν τη θέση τους σε πένθιμα σκουρόχρωμα.
[...]
(από την εισαγωγή του βιβλίου)
