"Πολλάκις εμελέτησα, εις τα βιβλία μου, τον δραστικόν ρόλον του ιδανικού εις την ζωήν των λαών. Εν τούτοις πρέπει να επανέλθω, διότι η παρούσα στιγμή χαρακτηρίζεται κατά το πλείστον ως πάλη αντιμαχομένων ιδανικών. Και πράγματι, απέναντι των παλαιών θρησκευτικών και πολιτικών ιδανικών των οποίων η δύναμις εξεφυλίσθη, υψούνται νέα ιδανικά τα οποία αξιούν να τα αναπληρώσουν. Η ιστορία διδάσκει ότι ένας λαός εφ' όσον δεν έχει κοινά αισθήματα και συμφέροντα, κοινάς δοξασίας, δεν αποτελεί παρά συρφετόν ατόμων, χωρίς διάρκειαν και χωρίς δύναμιν. Η ένωσις μίας φυλής, η οποία αποτελεί την μετάβασιν αυτής από την βάρβαρον κατάστασιν εις τον πολιτισμόν, συμπληρούται με την αποδοχήν κοινού ιδανικού. Αι τυχαίαι κατακτήσεις δεν το αντικαθιστούν. Τα ιδανικά τα ικανά να ενώσουν την ψυχήν ενός λαού είνε διαφόρου φύσεως: θρησκεία της Ρώμης, λατρεία του Αλλάχ, ελπίς παραδείσου κλπ. Ως μέσον δράσεως η αποτελεσματικότης των είνε η αυτή αφ΄ης κατακτήσουν τον λαόν. Με ιδανικόν να ενεργή επί των ψυχών ένας λαός ευτυχεί. Η παρακμή του αρχίζει όταν τούτο εξασθενεί. Η δύσις της Ρώμης χρονολογείται από της εποχής κατά την οποίαν οι Ρωμαίοι έπαυσαν να σέβωνται τους θεσμούς και τους Θεών των..."
Γουσταύος Λε Μπον, 1923
ανατύπωση της έκδοσης του 1945.
Ο Γουσταύος Λε Μπον (1841, Nogent-le-Rotrou - 1931, Παρίσι) υπήρξε ερασιτέχνης γιατρός, ψυχολόγος, κοινωνιολόγος, ιστορικός και αρχαιολόγος. Από το 1876 αφοσιώθηκε στην ανθρωπολογία, την ιστορία και την αρχαιολογία, χωρίς όμως να πάψει να ενδιαφέρεται για την ιατρική. Το πνεύμα του Le Bon χαρακτηρίστηκε από την απόλυτη απουσία υποκειμενικότητας. Ψυχρές επιστημονικές ανθρωπολογικές, βιολογικές ή ιστορικές αναλύσεις καλύπτουν τα συμπεράσματά του με σχεδόν απόλυτη αντικειμενικότητα. Ταξιδεύει στην Ευρώπη, την Ασία και την Βόρεια Αφρική κατά το διάστημα από το 1860 έως το 1880. Γράφει αφηγήσεις του ταξιδιού του, έργα για την αρχαιολογία και της ανθρωπολογία βασισμένα πάνω στους πολιτισμούς της Ανατολής. Ολόκληρη η πραγματεία του χαρακτηρίστηκε από πραγματισμό. Με βασικό αντικείμενο μελέτης την συμπεριφορά των μαζών, ανέλυσε όλα τα πολιτικά και ιστορικά γεγονότα υπό το πρίσμα της ψυχολογίας τους, θέτοντας τη βάση για την επιστήμη της κοινωνικής ψυχολογίας. Οι ιδέες του Λε Μπον είχαν εντυπωσιακή απήχηση στους ηγέτες του 20ού αιώνα, κυρίως στην περίπτωση της οικοδόμησης του φασιστικού καθεστώτος, αποτελώντας παράλληλα τη βάση για τη θεμελίωση της πρακτικής της προπαγάνδας. Κυριότερα έργα του είναι: "La Civilisation des Arabes" (Ο πολιτισμός των Αράβων), 1884, "Les Lois psychologiques de l'evolution des peuples" (Οι ψυχολογικοί νόμοι της εξέλιξης των λαών), 1894, "La psychologie des foules" (Η ψυχολογία του πλήθους), 1895, "L'homme et les societes" (Ο άνθρωπος και οι κοινωνίες), 1881, "Psychologie du socialisme" (Ψυχολογία του σοσιαλισμού), 1896, κ.ά.
