[...] "Τελευταίος Σταθμός": το απόσπασμα της βιωμένης πίκρας και γνώσης των πολιτικών πραγμάτων από τη ζωή του σαν διπλωμάτη καριέρας, στην πορεία της κυβέρνησης σ' όλους τους τόπους της εξορίας, μέχρι τον τελευταίο σταθμό Cava dei Tirreni για την επιστροφή στην Ελλάδα. Γέννημα των κοινωνικών δρώμενων της εποχής αυτής και της τριβής της φθοράς, που είναι το ακριβό τίμημα που πληρώνει ο ποιητής, ο άνθρωπος, που με την ευαισθησία του, δίνει την άλλη διάσταση στα πράγματα που ίσως τους "αυτουργούς" δεν τους αγγίζουν:
"ο πόνος, η φρίκη και το μεγαλείο έχουνε τώρα βολευτεί κοντά μας, στα σπίτια μας, στην καθημερινή ζωή σαν κατοικίδια.Τα συνηθίσαμε ανεπαίσθητα". (ΜΕΡΕΣ Δ σ. 22)
Κι αλλού γίνεται πιο αποκαλυπτικός, ξεσπά:
"Μ' αποτέλειωσε αυτή η ατμόσφαιρα αιμομιξίας που αισθάνομαι, όταν συναναστρέφομαι συμπατριώτες σε ξένες χώρες" (ΜΕΡΕΣ Δ σ. 344)
7 Αυγούστου 1944
"Λονδίνο: το χάος αυτής της πολιτείας ... η μνήμη της παλιάς ζωής μου σ' αυτούς τους δρόμους..." (ΜΕΡΕΣ Δ. σ. 344)
και την Κυριακή 20 Αυγούστου 1944 γράφει:
"Έτσι που παρακολουθώ τους ανθρώπους της γενιάς μου, έχω κάποτε μια πολύ βαριά πίκρα"· τίποτα άλλο στο ημερολόγιο αυτής της Κυριακής...
Μ' όλες τις πικρές μνήμες, που κουβαλά ο ποιητής από το ξερίζωμα Μ. Ασίας και τις εμπειρίες απ' τη διπλωματική καριέρα των χρόνων 1941 - 44, διαγράφει την πορεία του ελληνισμού που τόσο βαθιά και οδυνηρά σημάδεψε τη ζωή του.
Στο ποίημα "Τελευταίος Σταθμός" και γενικά στο έργο του Σεφέρη, απουσιάζει η ρητορική εκζήτηση και προέχει το δραματικό στοιχείο, που τονίζει το πικρό αίσθημα του ποιητή για την άδικη μοίρα της Ελλάδας και την οδύνη του ανθρώπου, που μέσα από τη βίωση των περιπετειών αναζητά το πρόσωπο και την ταυτότητά του.
(από το "εισαγωγικά στο ποίημα")
Η Άννα Μανωλοπούλου είναι ποιήτρια και συγγραφέας. Ξεκίνησε την επαγγελματική της δραστηριότητα ως φιλόλογος στη δημόσια εκπαίδευση, συνεργαζόμενη παράλληλα με το περιοδικό "Φιλόλογος". Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές που έχουν λάβει σημαντικές κριτικές σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Το μυθιστόρημά της "Το άλλο μισό" χαρακτηρίστηκε από την εφημερίδα Το Βήμα "...ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα, μια κατάδυση στη ζωή των προσώπων και του μύθου, για να κάνουμε βαθύτερες τομές στη δική μας ζωή και να μάθουμε να διαβάζουμε πεπρωμένα". Η ίδια έχει δημοσιεύσει κριτικές για έργα θεατρικά και λογοτεχνικά. Το ποιητικό και λογοτεχνικό της έργο κοσμούν προμετωπίδες και σχέδια των ζωγράφων Γιάννη Μόραλη, Γιώργου Λαζόγκα και Χρήστου Σαμαρά. Ζει και εργάζεται στη Λάρισα.
