Τι είναι οι αισθητικές κατηγορίες; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι δυσχερής. Λέγοντας αισθητικές κατηγορίες εννοούμε τις γενικές εκείνες ποιότητες όσες στο μεν αισθητικόν αντικείμενο που θαυμάζομε στην περιοχή είτε της φύσεως είτε της τέχνης, προσδίδουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα ο οποίοςτο ξεχωρίζει από όλα τα άλλα, στην δε συνείδηση παρέχουν την ευχέρεια να αξιολογεί το αντικείμενο αυτό κατατάσσοντάς το σ' ευρύτερες ενότητες τρόπων βιώσεώς του, ώστε τα συναισθήματα που εκείνο δημιουργεί να ελέγχωνται νοητικώς. Με άλλους λόγους, οι αισθητικές κατηγορίες είναι αφ' ενός ενύπαρκτες εκφράσεις της οντότητος του αισθητικού αντικειμένου· αφ' ετέρου, νοητικά εργαλεία που βοηθούν την συνείδηση να το κατανοήσει, δημιουργώντας ιδιαίτερες, η κάθε μιά, διαθέσεις.
[...]
