Τι σημαίνει το 19ο αιώνα να είσαι μουσουλμάνος στα Βαλκάνια; Η Οθωμανική αυτοκρατορία καταρρέει και μαζί της η προνομιακή θέση σου στην περιοχή. Ο μουσουλμανικός πληθυσμός ταυτίζεται με κάποιον ισλαμικό οπισθοδρομισμό, ενώ η (χριστιανική) Ευρώπη, αφού έχει νικήσει στο πεδίο των ιδεών, μπορεί τώρα να υψώσει τις σημαίες και στο πεδίο των μαχών. Τι σημαίνει τον 20ό αιώνα να είσαι μουσουλμάνος στη νοτιοανατολική Ευρώπη; Ανάλογα σε ποιο έθνος-κράτος ανήκεις κατηγορείσαι -λίγο πολύ- ότι είσαι σύμμαχος των Τούρκων, μη πολιτισμένος Ευρωπαίος, μία παραφωνία στη συμφωνία των χριστιανικών κρατών. Στον 21ο αιώνα γιατί τα μοναδικά κράτη της Ευρώπης με μουσουλμανική πλειοψηφία είναι στα Βαλκάνια; Ποια είναι η θέση των αλβανόφωνων, τουρκόφωνων, σλαβόφωνων και βουλγαρόφωνων μουσουλμάνων στα κράτη που ζουν και πόσο έντονη είναι αίσθηση του ανήκειν των τατάρων, πομάκων και ρομά σε μία κοινότητα; Πως επηρέασε ο κομμουνισμός τη μουσουλμανική πίστη και τη θέση της γυναίκας; Γιατί η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της περιοχής που έχει δικαστήρια της σαρίας; Πότε ξεκίνησε ο πόλεμος στη Βοσνία και πότε στο Κοσσυφοπέδιο; Ποια η σχέση της Αλβανίας, του μεγαλύτερου μουσουλμανικού κράτους της Ευρώπης, με τη θρησκεία; Ποιος είναι ο ρόλος της σύγχρονης Τουρκίας και των ιδρυμάτων του Γκιουλέν στα Βαλκάνια; Υπάρχει αραβικό Ισλάμ στη νοτιοανατολική Ευρώπη και ποια η σχέση του με το βαλκανικό; Πως άλλαξε η εικόνα των βαλκάνιων μουσουλμάνων με την ισλαμοφοβία; Σε ποιες περιοχές των Βαλκανίων μπορεί να εμφανιστεί ο ισλαμικός φονταμενταλισμός; Πόσο καθορίζει τη θρησκευτική πρακτική η ανεργία και η μετανάστευση;
Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην ελληνική γλώσσα μία ολοκληρωμένη μελέτη για τους μουσουλμάνους των Βαλκανίων ή για τους μουσουλμάνους της νοτιοανατολικής εσχατιάς της Ευρώπης.
Η Ναταλί Κλαϊέρ είναι διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (Τμήμα Τουρκικών και Οθωμανικών Ερευνών) στο Παρίσι. Ως ειδικός σε θέματα ταυτοτήτων και θρησκείας στα Βαλκάνια, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τις μουσουλμανικές μυστικές αδελφότητες. Μαζί με τον Xavier Bougarel εξέδωσε το Le nouvel islam balkanique (Paris 2001) το οποίο αναφέρεται στην επανασύνθεση που πραγματοποιείται μεταξύ Ισλάμ και πολιτικής στα μετακομμουνιστικά Βαλκάνια. Κατέστησε τον οθωμανικό και μετα-οθωμανικό αλβανικό χώρο το σημείο αιχμής των πρόσφατων ερευνών της. Ιδιαίτερα, δημοσίευσε το "L' Albanie, pays des derviches" (Berlin - Wiesbanden, 1990) και το "Religion et nation chez les Albanais, XIXe - Xxe siecles" (Istanbul, 2003). Στην παρούσα φάση μελετάει τη θρησκεία και τη δομή του αλβανικού Κράτους κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου.
