- Κατά πόσο εξαρτάται η οικονομική μεγέθυνση από υψηλά εξειδικευμένους εργαζόμενους; Τι μας δείχνει σχετικώς η διασταύρωση της μετανάστευσης με τις χαμηλού κοινωνικού κύρους και εξειδίκευσης δουλειές της ελληνικής αγοράς εργασίας;
- Μήπως το επίπεδο εξειδίκευσης και οι διαδρομές ένταξης του/της μετανάστη/τριας είναι συνάρτηση περισσότερο των κοινωνικών και λιγότερο των οικονομικών όρων διαμόρφωσης της αγοράς της μεταναστευτικής εργασίας;
- Τι συνεπάγεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο για τις πολιτικές που διαμορφώνονται γύρω από την ένταξη του/της στην ελληνική οικονομία; Κατά πόσο είναι θεμιτό η ένταξη να αντιμετωπίζεται απλά και μόνο ως ζήτημα γλωσσικής εκμάθησης και επαγγελματικής κατάρτισης στην'μεταβιομηχανική'εποχή της μη σταθερής (σε αντικείμενο, δεξιότητες, τόπο και χρόνο) απασχόλησης;
Η μελέτη της προσφοράς και ζήτησης της εργασίας των οικονομικών μεταναστών/ τριών από την Αλβανία την οποία πραγματεύεται αυτό το βιβλίο αναδεικνύει την σημασία των κοινωνικών επιστημών στην ανάλυση εννοιών όπως αυτή της αγοράς εργασίας, που συχνά ερμηνεύονται ως αντικείμενο της οικονομικής επιστήμης.
Το πρώτο μέρος του βιβλίου συζητά το θεωρητικό πλαίσιο για την κατανόηση της δυναμικής του οικονομικού συστήματος και της αγοράς εργασίας στην αυγή του 21ου αιώνα. Έννοιες όπως αυτή της ευέλικτης εξειδίκευσης μεταφέρονται από το αφηρημένο πλαίσιο της ζήτησης και προσφοράς της εργασίας των νεοκλασσικών οικονομικών θεωριών στο κοινωνικό πλαίσιο της ελληνικής αγοράς εργασίας.
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου στοιχειοθετείται μέσα από την ανάλυση της εμπειρικής έρευνας στην Αλβανική μετανάστευση το κοινωνικό πλαίσιο (είτε αυτό λέγεται τοπική οικονομία και πολιτικό σύστημα είτε αφορά τα χαρακτηριστικά των μεταναστών) μέσα στο οποίο (αναπαράγονται το επίπεδο εξειδίκευσης και οι όροι αγοραπωλησίας της εργατικής δύναμης των μεταναστών. Οι διαδρομές οικονομικής και κοινωνικής ένταξης των μεταναστών/τριών αντιμετωπίζονται ως ζήτημα των κοινωνικών παραμέτρων που χαρακτηρίζουν αυτούς/ές και το πλαίσιο της εργασίας τους και όχι ως ζήτημα 'αντικειμενικών' ατομικών προσόντων και ελεύθερης επιλογής.
Ίσως έφθασε ο καιρός να στρέψουμε το βλέμμα πίσω στις χαμηλού κύρους εργασίες για να ανασύρουμε τους κοινωνικούς όρους με τους οποίους κινούνται τα νήματα στην ευρύτερη αγορά εργασίας. Το κάλεσμα αυτού του βιβλίου είναι σημαντικό για ερευνητές και φοιτητές που ασχολούνται με θέματα αγοράς εργασίας και μετανάστευσης. Αλλά και για το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό που παρακολουθεί την μακρά πορεία αντίστασης της ελληνικής κοινωνίας και πολιτικής στην «δημιουργική καταστροφή" της οικονομίας της.
Ο Θάνος Μαρούκης είναι κοινωνιολόγος. Αποφοίτησε το 2001 από το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στην Αθήνα. Συνέχισε κάνοντας μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Bristol (Ηνωμένο Βασίλειο) (2002) εστιάζοντας ιδιαίτερα σε ζητήματα εθνικότητας και πολυπολιτισμικότητας. Το 2007 ανακυρήχθηκε Διδάκτωρ του Τμήματος Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου. Η διατριβή του εξετάζει τις επιπτώσεις της μετανάστευσης στην ελληνική οικονομία. Κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα αποτελούν η μετανάστευση, η μεταναστευτική πολιτική και η αγορά εργασίας. Εργάζεται ως ερευνητής στο Ελληνικό Ίδρυμα για την Ευρωπαϊκή και Εξωτερική Πολιτική (ΕΛΙΑΜΕΠ). Οι θεματικές με τις οποίες έχει ασχοληθεί σε αυτό το πλαίσιο αφορούν την οικονομική μετανάστευση από τα Βαλκάνια προς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ανεπίσημη μετανάστευση.
