Με ποιο τρόπο μπορεί η ψυχανάλυση να φωτίσει το έργο του εκπαιδευτικού; Αποστολή του δασκάλου είναι να μεταδίδει ήδη υπάρχουσες γνώσεις στην κατεύθυνση ενός οργανωμένου μέλλοντος. Η στάση ακρόασης του αναλυτή επιτρέπει την ανάδυση μιας ασυνείδητης γνώσης και διασώζει το άνοιγμα στο μέλλον, μέσα από την επιστροφή του παρελθόντος. Εγχειρήματα φαινομενικά σε αντιπαράθεση τέμνονται σε βασικά τους σημεία. Η μεταβίβαση στο πρόσωπο του δασκάλου φέρνει στην επιφάνεια τις σχέσεις του υποκειμένου με τον άλλο. Οι αντιμεταβιβαστικές κινήσεις του δασκάλου απαντούν εν αγνοία του. Αγάπη, μίσος, βία, απόρριψη, έρχονται στο προσκήνιο της παιδαγωγικής σχέσης. Το παιχνίδι της επιθυμίας των εταίρων της παιδαγωγικής σχέσης δείχνει να επηρεάζει ως υπόγειο ποτάμι τα όσα συμβαίνουν στο πεδίο της μάθησης, γεννώντας επιθυμία ή άρνηση γι' αυτή. Τέλος, ο εκπαιδευτικός έχει να κάνει με τη δυναμική της ομάδας-τάξης, ενίοτε εκρηκτική, την οποία οφείλει να χειριστεί, λαμβάνοντας υπόψη του προβολές, ταυτίσεις και εξιδανικεύσεις και αποφεύγοντας το σκόπελο μιας κυριαρχικής σχέσης εξουσίας. Ξεκινώντας από αυτό που μπορούμε να γνωρίσουμε πάνω στο παιχνίδι των επιθυμιών, στα μεταβιβαστικά φαινόμενα και στις σχέσεις ισχύος στην τάξη, μήπως γίνεται δυνατό να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε καλύτερα τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί στην τάξη; Τα κείμενα που παρατίθενται αποτελούν τη βάση μιας επιμορφωτικής εργασίας για εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.
Ο Jean - Claude Filloux, επίτιμος καθηγητής Επιστημών της Αγωγής, έχει κάνει σπουδές φιλοσοφίας και δίδαξε επί πολλά χρόνια σε λύκεια της Γαλλίας και σε τμήματα προετοιμασίας υποψηφίων για τις Grandes Ecoles. Το 1965 συμμετέχει μαζί με τον Didier Anzieu στη δημιουργία του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής στο Πανεπιστήμιο της Nanterre στο Παρίσι, τμήμα το οποίο έχει από τότε ως σήμερα μία κατεύθυνση κλινική με ψυχαναλυτικό προσανατολισμό. Περνώντας από την κατεύθυνση της ψυχοκοινωνιολογίας του Kurt Lewin στην ψυχαναλυτική προσέγγιση των ομαδικών φαινομένων και ειδικά αυτών της σχολικής τάξης, εργάστηκε σταθερά ως παιδαγωγός και ερευνητής στα ζητήματα της ψυχαναλυτικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και των επιμορφωτών των εκπαιδευτικών.
