Το εγχειρίδιο αυτό είναι συνέχεια εκείνου που έγραψα πριν από μερικά χρόνια για τη μνημειακή ζωγραφική της παλαιοχριστιανικής εποχής. Και η συγγραφική αυτή προσπάθεια αποσκοπεί στο να διευκολυνθούν οι ενδιαφερόμενοι και κυρίως οι φοιτητές να προσεγγίσουν τη χριστιανική αρχαιολογία και τέχνη.
Στο εγχείρημα αυτό οδηγήθηκα μετά τη μακρόχρονη διδακτική μου εμπειρία και τη διαπίστωση των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι φοιτητές στην κατανόηση της ύλης του μαθήματος βασιζόμενοι μόνο στην πλούσια πράγματι βιβλιογραφία και στις παραδόσεις, λαμβάνοντας πάντα υπόψη το πλήθος των φοιτητών και τη φτώχεια των ειδικών βιβλιοθηκών, που είναι αδύνατο να διαθέσουν ικανό αριθμό από αντίτυπα ειδικών συγγραμμάτων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι απαιτήσεις των εξετάσεων. Βέβαια η συνάδελφος Σ. Καλοπίση - Βέρτη είχε κυκλοφορήσει σε μια πρόχειρη έκδοση ένα πολύ ενημερωμένο, σύντομο εγχειρίδιο για την αρχιτεκτονική της εποχής αυτής και αυτό βοήθησε τα μέγιστα στην αντιμετώπιση των εξεταστικών αναγκών όλα τα προηγούμενα χρόνια. Στο μεταξύ η έρευνα έφερε στο φως νέα δεδομένα και ο ίδιος αντιλαμβάνομαι την παρουσίαση της διδακτέας ύλης διαφορετικά. Έτσι αποφάσισα τη σύνταξη του παρόντος πονήματος, το οποίο περιόρισα μόνο στην εξέλιξη της χριστιανικής ναοδομίας της παλαιοχριστιανικής εποχής και δεν επεκτάθηκα στα κατάλοιπα της κοσμικής αρχιτεκτονικής, για να μη λάβει μεγάλη έκταση. [...]
(από τον πρόλογο του συγγραφέα)
Ο Νίκος Γκιολές γεννήθηκε στους Ωρεούς Ευβοίας. Σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μονάχου και Μαρβούργου. Είναι καθηγητής της Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ασχολείται ιδιαίτερα με θέματα εικονογραφίας, αρχιτεκτονικής και μικροτεχνίας της βυζαντικής και μεταβυζαντινής περιόδου, καθώς και με τα προβλήματα των αλληλεπιδράσεων στην τέχνη μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Έχει διεξαγάγει αρχαιολογικές ανασκαφές και επιφανειακή έρευνα. Έχει δημοσιεύσει αρκετά βιβλία και πολλά άρθρα σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους και είναι μέλος αρκετών επιστημονικών εταιρειών.
