Το αντικείμενο της παρούσας διερεύνησης είναι οι σχέσεις που συνδέουν κυρίαρχες ομάδες εξουσίας το 19ο αιώνα στη χώρα μας με τη διαμόρφωση των επίσημων αντιλήψεων και πρακτικών για το εξεταστικό καθήκον των εκπαιδευτικών την ίδια περίοδο.
Η συστηματική ανάλυση αυτών των σχέσεων εξηγεί συνακόλουθα τους λόγους για τους οποίους επιλέχθηκαν και διατηρήθηκαν οι σύστοιχες εξουσιαστικές πρακτικές, με τις οποίες, διαμέσου του κρατικού μηχανισμού, επιδιώχθηκε και επιτεύχθηκε η "πρόληψη", η "αποτροπή" και ο "κολασμός" περιπτώσεων "καθηγητικής αμέλειας" ή "ανευθυνότητας" κυρίως στις απολυτήριες εξετάσεις του γυμνασίου.
Ο Χαράλαμπος Νούτσος γεννήθηκε το 1946 στο Ελληνικό Ιωαννίνων. Τελείωσε το Δημοτικό σχολείο στο χωριό του, μαθήτευσε για δυο χρόνια στο Γυμνάσιο της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων και φοίτησε για έξι χρόνια στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς Ιωαννίνων, απ' όπου έλαβε το πτυχίο του δασκάλου (1966). Την ίδια χρονιά, μετά τις εξετάσεις του Ακαδημαϊκού Απολυτηρίου, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, απ' όπου έλαβε το πτυχίο του Κλασικού Τμήματος (1971). Ως βοηθός, στην τότε έδρα της Παιδαγωγικής, στη Φιλοσοφική Σχολή Ιωαννίνων υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή (1979). Από το 1979 ώς το 1981 παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Rene Descartes (Paris V) για την απόκτηση κρατικού διδακτορικού διπλώματος (Doctorat d' Etat).
Το πρώτο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 1988-89 εργάστηκε ως επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Illinois των Η.Π.Α., στο Department of Educational Policy Studies. Το 1990 εκλέχτηκε Καθηγητής της Παιδαγωγικής στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου διδάσκει ιστορία και κοινωνιολογία της εκπαίδευσης. Έχει δημοσιεύσει βιβλία, παιδαγωγικές μελέτες και άρθρα σε ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα περιοδικά και αφιερωματικούς τόμους.
